Από ξύλο οι ουρανοξύστες του μέλλοντος

Πιο οικολογικοί, πιο ασφαλείς, πιο φιλικοί στον άνθρωπο: από το Παρίσι και τη Στοκχόλμη έως τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ουρανοξύστες του (πολύ κοντινού) μέλλοντος δεν θα είναι από γυαλί και ατσάλι, αλλά από… ξύλο.
Στην πρωτεύουσα της Σουηδίας αναμένεται να ξεκινήσει σύντομα η κατασκευή ενός τέτοιου ουρανοξύστη 19 ορόφων, του Skelleftea Kulturhus, ενώ ένας κολοσσός 35 ορόφων περιμένει την έγκριση των δημοτικών αρχών για να υψωθεί και στο Παρίσι στο πλαίσιο του οικιστικού σχεδίου Baobab. Σχέδια για ξύλινους ουρανοξύστες εκπονούνται και αλλού. Κι ο λόγος δεν είναι μόνο ότι αυτά τα κτίρια δεν εκπέμπουν καθόλου αέρια του θερμοκηπίου, αλλά ότι επιπλέον είναι σε θέση να εγκλωβίζουν τα αέρια στα τοιχώματά τους, στις κολώνες τους και τα δοκάρια τους.
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για μια νέα τάση αλλά για μια επιστροφή στην παράδοση. Στη βροχερή και σεισμογενή Ιαπωνία στέκονται ακόμη στα πόδια τους ξύλινα κτίρια ηλικίας 1.400 χρόνων, όπως είναι η πενταόροφη παγόδα του Οριού-Τζι που κατασκευάστηκε το 607 μΧ. Οι ξύλινες κατασκευές χαρακτηρίζουν και την αρχιτεκτονική της αγροτικής Αμερικής.
Έως πρόσφατα, ωστόσο, δεν είχε αναπτυχθεί η κατάλληλη τεχνολογία για να φτάσουν σε δυσθεώρητα ύψη τα κτίρια από ξύλο. Τη λύση έδωσε η τεχνολογική πρόοδος των τελευταίων ετών. Όπως εξηγεί στην επιθεώρηση «Αrchitectural Digest» ο Αμερικανός αρχιτέκτονας Τόμας Ρόμπινσον, «έχει δημιουργηθεί ένα νέο υλικό το οποίο μας επιτρέπει να κάνουμε πράγματα μέχρι τώρα αδιανόητα.
Είναι ένα είδος ξυλείας το οποίο παράγεται από την κόλληση στρώσεων ξύλου επιτρέποντας την κατασκευή στατικών φορέων».
Χάρις σε αυτόν τον τύπο ξύλου, γνωστό και ως CLT (Cross Laminated Timber), το Πόρτλαντ στις Ηνωμένες Πολιτείες θα αποκτήσει έναν ξύλινο ουρανοξύστη 12 ορόφων. Το κτίριο λέγεται Framework και η κατασκευή του θα ολοκληρωθεί στα μέσα του ερχόμενου έτους. Από μπετόν σε αυτόν τον ουρανοξύστη θα είναι μόνο τα θεμέλια του, ενώ η αντισεισμική του θωράκιση θα ενισχυθεί με ατσάλι.
Το μικρό βάρος του ξύλου επιτρέπει εξάλλου στα ήδη υπάρχοντα κτίρια από μπετόν να προστεθούν ξύλινοι όροφοι. Σύμφωνα με τους ειδικούς είναι μια ανάγκη που θα προκύψει τις επόμενες δεκαετίες: τα στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών λένε ότι εξαιτίας της ολοένα αυξανόμενης αστικοποίησης και της κλιματικής αλλαγής θα έχουν μεταναστεύσει στις πόλεις έως το 2050 2,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Αυτό σημαίνει ότι από 54% του παγκόσμιου πληθυσμού που είναι σήμερα ο αστικός πληθυσμός, το 2050 θα φτάσει το 66%. Αν λάβει υπόψη του κανείς ότι η παραγωγή μπετόν και χάλυβα ευθύνεται για το 8% των συνολικών εκπομπών του αερίου, τότε δεν μπορεί παρά να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η λύση είναι το ξύλο.
Φαίνεται πάντως ότι το ξύλο δεν είναι μόνο πιο φιλικό απέναντι στο περιβάλλον αλλά και τον ίδιο τον άνθρωπο: σύμφωνα με ιαπωνική μελέτη, η πίεση του αίματος κατεβαίνει όταν βρισκόμαστε σε έναν χώρο από ξύλο, ενώ ακολουθεί την αντίθετη πορεία όταν περιβαλλόμαστε από ατσάλι. Ποια εξήγηση δίνουν γι’ αυτό το φαινόμενο οι ειδικοί; Μα ότι το ξύλο παραπέμπει στην ιδέα του δάσους. Εκεί όπου ο άνθρωπος έζησε για εκατομμύρια χρόνια εξασφαλίζοντας τροφή, ζωή και καταφύγιο από τους κινδύνους.