Ερευνητές του βρετανικού Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ πραγματοποίησαν την πρώτη μελέτη του «αποτυπώματος» ενός σάντουιτς, κυρίως του άνθρακα που αυτό «εκπέμπει» στην ατμόσφαιρα, συμβάλλοντας έτσι στην κλιματική αλλαγή.
Η έρευνα, με επικεφαλής την καθηγήτρια Αντίσα Αζάπαγκιτς της Σχολής Χημικών Μηχανικών, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Sustainable Production & Consumption» (Βιώσιμη Παραγωγή και Κατανάλωση), έλαβε υπόψη της όλο τον κύκλο ζωής ενός σάντουιτς, από την αρχική παραγωγή των διαφόρων συστατικών του έως την ετοιμασία του σάντουιτς και τη συσκευασία του, αλλά και τα απόβλητά του που πετιούνται μετά την κατανάλωση.
Οι ερευνητές εξέτασαν 40 διαφορετικά είδη σάντουιτς με διάφορους συνδυασμούς συστατικών. Διαπίστωσαν ότι τα πιο επιβαρυντικά για το περιβάλλον είναι όσα σάντουιτς περιέχουν χοιρινό κρέας (μπέικον, σαλάμι, λουκάνικο κ.α.), καθώς και όσα περιλαμβάνουν τυρί ή γαρίδες.
Αυτό που «εκπέμπει» τον περισσότερο άνθρακα στο περιβάλλον, είναι εκείνο που περιλαμβάνει αυγά, μπέικον και λουκάνικο. Εκλύει 1.441 γραμμάρια ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα ή όσο διοξείδιο εκπέμπει η οδήγηση ενός αυτοκινήτου για περίπου 20 χιλιόμετρα.
Πιο φιλικό στο περιβάλλον είναι το τυπικό σάντουιτς με τυρί και σαλάμι. Ακόμη, διαπιστώθηκε ότι τα σπιτικά σάντουιτς έχουν σχεδόν τις μισές εκπομπές άνθρακα σε σχέση με αυτά που πωλούνται σε φαστ φουντ και άλλα καταστήματα.
Η μελέτη εκτιμά ότι τα τουλάχιστον 11,5 δισεκατομμύρια σάντουιτς που καταναλώνονται κάθε χρόνο στη Βρετανία, παράγουν περίπου 9,5 εκατομμύρια τόνους ισοδυνάμου διοξειδίου του άνθρακα, δηλαδή όσο οι εκπομπές από την ετήσια χρήση 8,6 εκατομμυρίων αυτοκινήτων.
Τη μεγαλύτερη συμβολή στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος με άνθρακα έχει η αγροτική παραγωγή και η βιομηχανική επεξεργασία των συστατικών, που συμβάλλουν από 37% έως 67% στο «αποτύπωμα άνθρακα», ανάλογα με το είδος του σάντουιτς.
Η διατήρηση ενός έτοιμου σάντουιτς στο ψυγείο ενός καταστήματος ή σούπερ μάρκετ αυξάνει το αποτύπωμα του άνθρακα λόγω της απαιτούμενης ψύξης και της αναγκαίας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι που μπορεί να φθάσει το 25% του συνολικού «αποτυπώματος». Τα υλικά συσκευασίας συμβάλλουν κατά 8,5% και η μεταφορά άλλο ένα 4%.
Η μελέτη εκτιμά ότι το συνολικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα μπορεί να μειωθεί έως κατά 50%, αν γίνουν αλλαγές στα συστατικά των σάντουιτς, στη συσκευασία τους και στη δαχείριση των αποβλήτων τους. Μεταξύ άλλων, οι ερευνητές προτείνουν να μειωθεί ή και να εξαλειφθεί η χρήση συστατικών που έχουν μεγαλύτερο αποτύπωμα άνθρακα, όπως το μαρούλι, η ντομάτα, το τυρί και το κρέας, κάτι που, εκτός από το περιβάλλον, θα βελτιώσει και την υγεία, καθώς θα μειώσει την κατανάλωση θερμίδων.