Ο
καφές
είναι το καθημερινό ρόφημα της πλειονότητας του πλανήτη. Μπορεί να είχε
μεγάλη επιτυχία γιατί μας ξυπνάει και γιατί είναι νόστιμος, όμως η
επιτυχία του οφείλεται εξίσου στο ότι είναι εθιστικός. Πάντως, ο
καφές
δεν υπήρχε πάντα στην Ευρώπη και στον δυτικό κόσμο. Το ταξίδι του
ξεκίνησε από την Αφρική και έφτασε να κατακτήσει ολόκληρο τον κόσμο.
Στην
Αιθιοπία το φυτό του καφέ υπήρχε για αιώνες αλλά δεν είχε ανακαλυφθεί.
Όπως λέει ο θρύλος, το ανακάλυψε ένα βοσκός, με το όνομα Kaldi, τον 6ο
αιώνα μ.Χ.. Ενώ λοιπόν οι κατσίκες του έψαχναν για τροφή, παρατήρησε ότι
όσες τρώνε τους καρπούς του συγκεκριμένου φυτού, ήταν πιο ζωηρές και
πιο κινητικές.
Οι μοναχοί του τοπικού μοναστηριού άκουσαν την
ιστορία
και ανακάλυψαν μετά από πολλές δοκιμές πως αν τον βράσεις σε νερό, τότε
δημιουργείται ένα εξαίσιο ρόφημα, που τους βοήθησε να κρατιούνται πιο
εύκολα ξύπνιοι στις αγρυπνίες και τις πολύωρες προσευχές τους.
Οι πρώτες μαρτυρίες για την χρήση του καφέ ως ρόφημα έρχονται από την Υεμένη του 15ου αιώνα. Τον 16ο αιώνα, ο
καφές
είχε ήδη εξαπλωθεί στην Περσία (στο σημερινό Ιράν) και στην Οθωμανική
Αυτοκρατορία. Από τον 16ο αιώνα κιόλας, δημιουργήθηκε η ανάγκη να
φτιαχτούν οι πρώτες καφετέριες, στις οποίες οι άνθρωποι έκαναν ότι
κάνουμε και εμείς στις σημερινές: έπιναν καφέ και έπιαναν κουβέντα για
διάφορα ζητήματα.
Στα τέλη του 16ου αιώνα και στις αρχές του 17ου, ο
καφές
έφτασε και στην Ευρώπη, μέσω του διεθνούς εμπορίου. Πρώτα έφτασε στην
Ιταλία. Γι’ αυτό ίσως και οι Ιταλοί τον παίρνουν τόσο στα σοβαρά, επειδή
ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι που τον δοκίμασαν. Χρειάστηκε να περάσουν
μόλις λίγες δεκαετίες ώστε να γίνει ο
καφές πολύ δημοφιλής και στην «Γηραιά Ήπειρο», όπου τα καφέ άρχισαν δειλά δειλά να ανοίγουν και να προσφέρουν τις ίδιες «υπηρεσίες».
Ο
καφές
είχε ήδη καταλάβει την Ευρώπη και την Μεγάλη Βρετανία, αν και από τα
μέσα του 18ου αιώνα η κατανάλωσή του στον Βορρά ασθένησε, λόγω των
υπερβολικών απαιτήσεων των εμπόρων.
Όντας αποικία της βρετανικής αυτοκρατορίας, ο
καφές
πέρασε και στην Αμερική με το πρώτο καφέ να ανοίγει στην Βοστώνη το
1689. Περίπου τριάντα χρόνια αργότερα, το πρώτο καφέ άνοιξε και στην Νέα
Υόρκη. Στην Αμερική αρχικά η κατανάλωση καφέ ήταν μετριοπαθής, αλλά
εκτοξεύτηκε και έγινε κάτι σαν πατριωτικό καθήκον μετά το 1773 και το
«Boston Tea Party», όπου οι ντόπιοι έκαναν διαδηλώσεις για τους φόρους
των Βρετανών στο τσάι.
Οι Ολλανδοί ξεκίνησαν να φυτεύουν καφέ στην
Ινδονησία τον 18ο αιώνα και πλούτησαν από το εμπόριό του. Ο φημισμένος
βραζιλιάνικος
καφές
άργησε αλλά απέκτησε την μεγαλύτερη φήμη στον κόσμο και στις αρχές του
19ου αιώνα, οι φυτείες στην Βραζιλία, ξεπετάγονταν η μια μετά την άλλη.
Στην Ελλάδα ο
καφές ήρθε από πολύ νωρίς λόγω της υποδούλωσης από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο ελληνικός ή τούρκικος ή αραβικός
καφές
φτιάχνεται με τον ίδιο τρόπο, με τον γνωστό πατροπαράδοτο δηλαδή. Η
διαμάχη για το πως ακριβώς πρέπει να λέγεται φαίνεται πως είναι το ίδιο
παλιά με την κατασκευή του.
Ο στιγμιαίος
καφές
που πλέον είναι δημοφιλής, φτιάχτηκε το 1889 από τον Νεοζηλανδό David
Strang, ενώ σχεδόν 50 χρόνια αργότερα, το 1938, κατασκευάστηκε και ένας
άλλος δημοφιλής
καφές,
ο κρύος ή παγωμένος. Η ανάγκη για καφέ φαίνεται τον 20ο αιώνα, από το
ότι κάποιος κάθισε και έφτιαξε καφέ χωρίς καφεΐνη ώστε να συνεχιστεί η
κατανάλωση και για όσους τους «πειράζει» ή από το ότι τα περισσότερα
σύγχρονα σπίτια, αγόραζαν σίγουρα ένα τραπέζι για καφέ.
Σήμερα, ο
καφές
έχει κατακτήσει τον κόσμο, ειδικά τον δυτικό, και συναγωνίζεται με το
τσάι, όπου στην Ασία καταναλώνεται πολύ περισσότερο, για το πιο είναι το
πιο δημοφιλές αφέψημα στον κόσμο.