Σε περίπτωση που νιώθουμε ανησυχία κάθε φορά που χρειάζεται να
διαβάσουμε έναν χάρτη ή δεν τα πάμε καλά με τον ευρύτερο κόσμο της
γεωμετρίας και των μαθηματικών, ενδεχομένως να ευθύνονται τα γονίδιά
μας.
Οι χωρικές δεξιότητες, αν και ιδιαίτερα σημαντικές σε πολλούς τομείς
της ζωής μας, όπως η πλοήγηση, ο προσανατολισμός, η συναρμολόγηση και
ακόμα και η επιτυχία σε επαγγέλματα του χώρου που συλλογικά ονομάζεται
STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics), έχει διαπιστωθεί
πως διαφέρουν σημαντικά από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Οι άνθρωποι οι οποίοι υστερούν στις ανωτέρω δεξιότητες αγχώνονται
όταν έρχονται αντιμέτωποι με αυτές, ενώ προσπαθούν να μειώσουν τη χρήση
τους στην καθημερινή ζωή. Γιατί όμως κάποιοι άνθρωποι αγχώνονται
περισσότερο από άλλους ανθρώπους;
Μία νέα έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε από το King’s College του
Λονδίνου οδήγησε τους ερευνητές στο συμπέρασμα ότι για αυτή τη διασπορά
στα επίπεδα χωρικών δεξιοτήτων οφείλεται εν μέρει στο DNA μας και στα
γονίδια που σχετίζονται με το άγχος.
Οι γενετικοί και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες παίζουν ρόλο στο να
συντηρούν το άγχος για κάποιους ανθρώπους περισσότερο και για κάποιους
λιγότερο, λένε οι ειδικοί.
Μάλιστα, όπως σημειώνεται στο δελτίο τύπου του Πανεπιστημίου, οι
ερευνητές διαπίστωσαν πως ορισμένα γονίδια σε συνδυασμό με έναν
περιβαλλοντικό παράγοντα συμβάλλουν σε μία μορφή άγχους, όπως για
παράδειγμα το χωρικό άγχος, ενώ το άγχος που μπορεί να νιώθει κάποιος
άνθρωπος για τα μαθηματικά, οφείλεται σε διαφορετικά γονίδια και σε έναν
άλλον περιβαλλοντικό παράγοντα.
Η μελέτη
Στη μελέτη, η οποία δημοσιεύτηκε στο Scientific Reports, συμμετείχαν 1400 δίδυμα ηλικίας 19 – 21 ετών.
Σε πρώτο στάδιο, οι ερευνητές αναγνώρισαν διαφορετικές μορφές άγχους:
γενικό, για τα μαθηματικά και χωρικό άγχους (για τον προσανατολισμό,
για την πλοήγηση και για την οπτικοποίηση/επίλυση παζλ). Έπειτα,
επιχείρησαν να εντοπίσουν τις αιτίες που εκδηλώνονται ιδιαίτερα οι
μορφές χωρικού άγχους.
Μεταξύ των ευρημάτων, διαπιστώθηκε πως πάνω από ένα τρίτο στις
διαφορές μεταξύ των ανθρώπων όσο αφορά κάθε μορφή άγχους, εξηγείται από
το DNA. Οι διαφορές στο περιβάλλον των ανθρώπων εξηγούσαν τις υπόλοιπες
διαφορές στους ανθρώπους με χωρικό άγχος.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε ότι οι άνθρωποι οι οποίοι αγχώνονται με τον
προσανατολισμό, δεν είχαν απαραίτητα και άλλες μορφές χωρικού άγχους
-για παράδειγμα, δεν αγχώνονταν για την ολοκλήρωση ενός πολύπλοκου παζλ-
αλλά ούτε και επιδείκνυαν απαραίτητα άγχος για τα μαθηματικά ή γενικό
άγχος.
Με άλλα λόγια, τα άτομα με χωρικό άγχος δεν τείνουν απαραίτητα να είναι γενικά αγχώδεις.
Οι γυναίκες αγχώνονται περισσότερο
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε, εξάλλου, πως οι γυναίκες συγκέντρωσαν
μυψηλότερα επίπεδα άγχους σε όλους τους τομείς συγκριτικά με τους
άνδρες.
Οι ερευνητές σημειώνουν πως αυτό θα μπορούσε να οφείλεται στο γεγονός
ότι οι γυναίκες είναι από τη μία πιο πρόθυμες να αποκαλύψουν το άγχος
τους ή στις στερεοτυπικές αντιλήψεις, ότι οι περισσότερες ενέργειες που
έχουν σχέσει με τις χωρικές δεξιότητες είναι “αντρική υπόθεση”.
Τι λένε οι ειδικοί;
Η Margherita Malanchini από το Ινστιτούτο Ψυχιατρικής και Ψυχολογίας
και Νευροεπιστημών του Πανεπιστημίου δήλωσε για τα ευρήματα της μελέτης:
«Τα αποτελέσματα έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην εύρεση
συγκεκριμένων γονιδίων που συμβάλλουν σε διαφορές στο άγχος μεταξύ των
ανθρώπων, καθώς υποδεικνύουν ότι ορισμένα από τα ίδια γονίδια συμβάλλουν
στο άγχος σε πολλούς τομείς, αλλά τα περισσότερα από αυτά αφορούν
ειδικά έναν τομέα του άγχους»
«Ο καθορισμός συγκεκριμένων γονιδίων για το άγχος θα μπορούσε να
βοηθήσει στον εντοπισμό των παιδιών που βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο από
πολύ νωρίς στη ζωή τους, σε μία προσπάθεια να υπάρξει τρόπος παρέμβασης
και αποτροπής ανάπτυξης του άγχους σε διαφορετικά πλαίσια.
Για παράδειγμα, για παιδιά που έχουν μεγαλύτερο γενετικό κίνδυνο
άγχους προς τα μαθηματικά, παρεμβάσεις οι οποίες θα αποσκοπούν στην
ενίσχυση των κινήτρων και της παροχής θετικής ανάδρασης, μπορεί να
βοηθήσουν στη μείωση του άγχους και στην αύξηση των επιδόσεων σε αυτόν
τον τομέα”, κατέληξε.