Κάλαντα: Η ιστορία του ελληνικού εθίμου

α κάλαντα είναι ελληνικό έθιμο που διατηρείται αμείωτο ακόμα και σήμερα με τα παιδιά να γυρνούν από σπίτι σε σπίτι και να τραγουδούν τα κάλαντα συνοδεύοντας το τραγούδι τους με το τρίγωνο ή ακόμα και κιθάρες, ακορντεόν, λύρες, ή φυσαρμόνικες. Πηγή: sansimera.gr

Τα ευχετήρια και εγκωμιαστικά άσματα ψάλλουν τα παιδιά (ενίοτε και οι μεγάλοι) κατά τις παραμονές μεγάλων εορτών, όπως τα Χριστούγεννα (24 Δεκεμβρίου), η Πρωτοχρονιά (31 Δεκεμβρίου) και τα Θεοφάνια (5 Ιανουαρίου). Κάλαντα άδονται ακόμα στις εορτές του Λαζάρου και των Βαΐων, τα λεγόμενα Βαΐτικα. Αντίθετα, τα κάλαντα της Μεγάλης Παρασκευής έχουν κατανυκτικό χαρακτήρα.

Ετυμολογικά, η λέξη «κάλαντα» προέρχεται από τη λατινική calendae (καλένδες στα ελληνικά), που σημαίνει τις πρώτες ημέρες κάθε μήνα. Ειδικά, οι Καλένδες του Ιανουαρίου ήταν μέρες γιορτής για τους Ρωμαίους, λόγω της έλευσης του νέου χρόνου. Τα Κάλαντα έλκουν την καταγωγή τους από παρόμοια αρχαία τραγούδια του αγερμού και της ειρεσιώνης και είχαν κοσμικό χαρακτήρα.

Η Εκκλησία κατά τους Βυζαντινούς χρόνους απαγόρευε ή απέτρεπε αυτό το έθιμο ως ειδωλολατρικό και το είχε καταδικάσει με απόφαση της ΣΤ' Οικουμενικής Συνόδου το 680 μ.Χ. Οι συμμετέχοντες στο έθιμο των Καλάντων αποκαλούνταν «Μηναγύρτες». Με την πάροδο του χρόνου τα Κάλαντα απέκτησαν θρησκευτικό περιεχόμενο, ανάλογο με την κάθε γιορτή.
Σώζονται πολλές παραλλαγές από κάλαντα, άλλα σε δημοτική γλώσσα και άλλα σε μισοκαθαρεύουσα. Ανάλογα με τον τόπο και τις εποχές, τα παιδιά που ψάλλουν τα κάλαντα κρατούν συνήθως πολύχρωμα φαναράκια, καράβια ή εκκλησίες φωτισμένες εσωτερικά, σιδερένια τρίγωνα ή ραβδιά στολισμένα με λουλούδια σαν τους αρχαίους θύρσους. Οι μεγάλοι συνοδεύουν με μουσική υπόκρουση το τραγούδι τους και έχουν μαζί τους και καλάθια, όπου βάζουν τα δώρα που τους φιλεύουν. Τα όργανα που κυριαρχούν είναι η φυσαρμόνικα, το τύμπανο, το τουμπελέκι, η τσαμπούνα και άλλα πνευστά όργανα.
Ο λαός δέχεται με συμπάθεια τους καλαντιστές, που προσδίδουν στις γιορτές ιδιαίτερη χάρη και ευθυμία.

Περισσότερα

Παραμονή Πρωτοχρονιάς με «αμίλητο νερό» στη Μυτιλήνη

Παραμονή της Πρωτοχρονιάς στη Μυτιλήνη και με το γύρισμα του χρόνου από όλες τις γωνιές της πόλης ξεκινούν παρέες με κατεύθυνση τη μικρή εκκλησιά της Παναγιάς της Φανερωμένης, στη βόρεια πλευρά της πόλης.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ - ΦΩΤΟ: lesvonews

Οι βρύσες στο κέντρο της εκκλησιάς τρέχουν ασταμάτητα νερό, με το οποίο οι πιστοί αφού προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγιάς με το Χριστό στην αγκαλιά που παίζει σαν τόπι τη γη, «νίβονται», βρέχουν δηλαδή το πρόσωπο τους. Στη συνέχεια γεμίζουν με «αγίασμα» το νερό, δηλαδή από τις βρύσες, το σκεύος που έχουν μαζί τους (πήλινο παλιότερα) και με ένα λιόκλαδο μέσα ή ένα κλαδί από μυρτιά οδεύουν στο σπίτι τους για το «ποδαρικό».

Απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχει το «ποδαρικό» είναι αυτός που μεταφέρει το νερό να το κάνει χωρίς να μιλήσει. Να ‘ναι δηλαδή το νερό «αμίλητο».Ακολουθεί το «ποδαρικό» στο σπίτι από το «αφεντικό» του ή το μεγαλύτερο σε ηλικία μέλος της οικογένειας. Το λιόκλαδο ή το κλαδί της μυρτιάς στερεώνεται στην πόρτα. Το ρόδι σπάει με δύναμη στο κεφαλόσκαλο κι η πέτρα για να' ναι όλοι γεροί «σαν την πέτρα» πετιέται μαζί με κέρματα μέσα στο σπίτι. Ακολουθεί το ράντισμα των χώρων του σπιτιού με το «αμίλητο» νερό.
Το έθιμο τηρείται και στις ημέρες μας, ενώ στη σημερινή του μορφή ακολουθείται μετά το 1922. Ως τότε το «αμίλητο» νερό το έπαιρναν από οιαδήποτε δημόσια βρύση της πόλης. Μετά το 1922 το Μυτιληνιό έθιμο ταυτίστηκε με το Αιβαλιώτικο, το οποίο έλεγε πως το νερό το έπαιρναν από το μεγάλο Αγίασμα της Μικρασιατικής πόλης, της Παναγίας της Φανερωμένης. Το χτίσιμο στα τέλη της δεκαετίας του 1920 της μικρής εκκλησίας της Παναγίας της Φανερωμένης ως θύμηση του Αιβαλιώτικου προσκυνήματος έκανε όλους τους Μυτιληνιούς, ντόπιους και πρόσφυγες να παίρνουν το νερό για το «ποδαρικό» του σπιτιού ή του μαγαζιού τους από το προσφυγικό προσκύνημα.

Περισσότερα

Παραμονή Πρωτοχρονιάς στην Κέρκυρα: Τα έθιμα της κολόνιας και της στρίνας

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στην Κέρκυρα αναβιώνει το έθιμο «της κολόνιας». Η παράδοση του εθίμου θέλει τους νέους και τους ηλικιωμένους να ραίνουν με κολόνια όλους όσους συναντούν, γνωστούς και άγνωστους και να εύχονται «καλή αποκοπή», δηλαδή να αποχωριστούν με το καλό τον παλιό χρόνο.

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Το έθιμο του καλωσορίσματος του νέου χρόνου

Στη Βόρεια Κέρκυρα ανήμερα της Πρωτοχρονιάς εξελίσσεται το έθιμο του «καλωσορίσματος». Το έθιμο θέλει οι γεροντότεροι του χωριού να ξυπνάνε από τα χαράματα και να είναι οι πρώτοι που θα καλωσορίσουν το νέο έτος. Οι ηλικιωμένοι βγαίνουν στα παράθυρα, ή στις αυλές τους και αγναντεύοντας τα βουνά και κυρίως τον Παντοκράτορα, το πιο ψηλό βουνό της Κέρκυρας, λένε τους στίχους «Καλημέρα σας βουνά και καλή πρωτοχρονιά, σαν τα βουνά να είμαι γερός, σαν την θάλασσα ξυπνός και σαν τα θαλασσοκύματα να κάνω τα θελήματα…»Το έθιμο της «στρίνας»
Το έθιμο της στρίνας αναβιώνει ανήμερα της Πρωτοχρονιάς σε όλο το νησί. Πρόκειται για το μεγάλο «μποναμά» που θα πάρουν τα παιδιά από όλους τους συγγενείς τους. Οι ρίζες της «στρίνας» προέρχονται από τα Βυζαντινά χρόνια. Ουσιαστικά πρόκειται για το νόμισμα των καλαντιστών που στα βυζαντινά χρόνια λεγόταν «ευαρχισμός» ή «Στρίνα», από το λατινικό strena. Στα λατινικά σημαίνει αίσιος οιωνός, αλλά και δώρο της πρωτοχρονιάς. Οι Κερκυραίοι διατηρούν το έθιμο δίνοντας χρήματα στα παιδιά ως δώρο για το νέο χρόνο.
Φώτα, η ρίψη του σταυρού από την «καρδιά» της θάλασσας
Η αυλαία των γιορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς στην Κέρκυρα «πέφτει» την ημέρα των Φώτων όταν μικροί και μεγάλοι θα αψηφήσουν τις καιρικές συνθήκες της εποχής και θα βουτήξουν στα καταγάλανα νερά του Ιονίου για να «πιάσουν» από το βυθό του τον σταυρό. Ο τυχερός που θα τον φέρει στην επιφάνεια θα είναι ευλογημένος και τυχερός καθ' όλη την διάρκεια του νέου έτους. Την όλη διαδικασία της ρίψης του σταυρού την ημέρα των Θεοφανίων για τον καθαγιασμό, συνοδεύουν οι φιλαρμονικές του τόπου, ανά περιοχή, ενώ ο σταυρός ρίχνεται ανοιχτά της θάλασσας με τα καραβάκια που «κουβαλούν» τους ιερείς να δένουν «αρόδου» στο Ιόνιο πέλαγος.

Περισσότερα

Ξόδεψε 30.000 λίρες για να μετατρέψει το σπίτι της σε Χριστουγεννιάτικη φωλιά!

Τη ζεστασιά και τη μαγεία των Χριστουγέννων θα τη συναντήσετε στο αρχοντικό της 76χρονης Betty - Ann Jones από την Ουαλία, που η αγάπη της για αυτή τη γιορτή την έκανε να ξοδέψει τα τελευταία χρόνια 30.000 λίρες για να διακοσμήσει το σπίτι της απ' άκρη σ' άκρη.

Η Betty Ann έχει χρησιμοποιήσει περισσότερα από 2.000 στολίδια για τη μεταμόρφωση του χώρου, ενώ παράλληλα έχει αφήσει ανέγγιχτη την τουαλέτα για τον... τσιγκούνη - όπως περιγράφει - σύζυγό της!  Τα τελευταία 10 χρόνια μάλιστα, η Betty Ann έχει ανοίξει το αρχοντικό της για κάθε λάτρη των Χριστουγέννων που την επισκέπτεται!

Περισσότερα

Απέκλεισαν τη Σάρον Στόουν από εφαρμογή γνωριμιών

ην «πέταξαν» έξω από την εφαρμογή ραντεβού Bumble, την ηθοποιό Σάρον Στόουν, αφού ορισμένοι χρήστες ανάφεραν στους διαχειριστές της σελίδας τον λογαριασμό ως ψεύτικο.  ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Όπως έγραψε η ηθοποιός στο Twitter, άνοιξε τον λογαριασμό στην εφαρμογή, προς αναζήτηση ραντεβού, και όταν προσπάθησε να ξαναμπεί διαπίστωσε ότι ο λογαριασμός της απενεργοποιήθηκε.
"Πήγα στο @bumble για να δω τα ραντεβού (sic) και έκλεισαν τον λογαριασμό μου", έγραψε η Στόουν. "Μερικοί χρήστες ανέφεραν ότι δεν μπορεί να είμαι εγώ!".

Η Στόουν, η οποία χώρισε τον συντάκτη της εφημερίδας Φιλ Μπρόνστεϊν το 2004, αστειεύτηκε λέγοντας ότι η εφαρμογή κάνει διακρίσεις σε βάρος των διάσημων ηθοποιών."Γειά σου @bumble, με έχεις αποκλείσει. ?? + ?Μην με κλείσετε έξω από την κυψέλη ?".
Πάντως δεν υπήρξε καμία αναφορά για ποιον λόγο η Στόουν δεν εγγράφηκε στην αποκλειστική για διάσημους εφαρμογή ραντεβού, την Raya και επέλεξε μία εφαρμογή για... κοινούς θνητούς.

Περισσότερα

Πέθανε ο σταρ των Monty Pythons, Νιλ Ίνες

Έφυγε σε ηλικία 75 ετών ο βρετανός μουσικός και μέλος των Monty Pythons, Νιλ Ίνες. Ο ατζέντης του ανέφερε ότι ο θάνατος ήταν αιφνίδιος και ο Ίνες δε ήταν άρρωστος.
Η ανακοίνωση της οικογένειας του:
«Με μεγάλη θλίψη ανακοινώνουμε το θάνατο του Νιλ Τζέιμς Ίνες. Χάσαμε μια ευγενική και πανέμορφη ψυχή, της οποίας η μουσική και τα τραγούδια άγγιξαν τις καρδιές όλων μας. Πέθανε από φυσικά αίτια, αιφνίδια και χωρίς να υποφέρει. Η σύζυγός του, Ιβόν, οι τρεις γιοι του και τα εγγόνια του είμαστε όλοι ευγνώμονες για τη ζωή, τη μουσική και τη χαρά που μας έδωσε».
Ο μουσικός και κωμικός έγραψε αρκετά τραγούδια για τους Monty Pythons και πρωταγωνίστησε στην ταινία «Life of Brian» του 1979.
Άρχισε να παίζει μουσική, στη δεκαετία του ‘60 με το συγκρότημα The Rutles. Το γκρουπ κατακρίθηκε πολύ επειδή έφτιαχνε, μεταξύ άλλων, παρωδίες τραγουδιών των Beatles και ο Ίνες βρέθηκε στα δικαστήρια, κατηγορούμενος από τους ιδιοκτήτες των δικαιωμάτων του συγκροτήματος. Ο ίδιος ορκίστηκε στο δικαστήριο ότι δεν άκουγε τα τραγούδια των Beatles, άρα δεν τα ήξερε καν.
Στη δεκαετία του ’70 συνεργάστηκε με τους Monty Pythons και συμμετείχε σε σκετσάκια στο τηλεοπτικό τους show.

Περισσότερα