Ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε σήμερα Τρίτη από την Ευρωπαϊκή Ένωση θα ξαναρχίσει τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Άγκυρα, παραμονή της Συνόδου Κορυφής των Βρυξελλών που θα είναι αφιερωμένη στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
«Αναμένουμε από την ΕΕ να ανοίξει γρήγορα τα κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την τελωνειακή ένωση, χωρίς να ενδώσει σε κυνικούς υπολογισμούς», είπε ο Ερντογάν μετά από τη συνάντηση που είχε στην Άγκυρα με τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε.
Οι δηλώσεις αυτές του Τούρκου προέδρου έγιναν σε μια περίοδο που ο πόλεμος στην Ουκρανία επιτρέπει στην Άγκυρα να επιστρέψει στη διεθνή σκηνή, με την μεσολαβητική πρωτοβουλία που έχει αναλάβει.
Οι διαπραγματεύσεις για μια πιθανή ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ ξεκίνησαν το 2005 αλλά βάλτωσαν τα τελευταία χρόνια, λόγω των εντάσεων μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας, σε πολλά μέτωπα. Στα τέλη του 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτίμησε ότι οι πιθανότητες ένταξης της Τουρκίας ήταν «σε νεκρό σημείο» λόγω των αποφάσεων που λάμβανε η τουρκική ηγεσία και οι οποίες ήταν αντίθετες με τις αξίες της ΕΕ. «Η Τουρκία συνέχισε να απομακρύνεται από την ΕΕ, καταγράφοντας σοβαρή υποχώρηση στους τομείς του κράτους δικαίου και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων» ανέφερε σε μια έκθεσή της η Κομισιόν.
Η Τουρκία, που είναι σύμμαχος της Ουκρανίας και μέλος του ΝΑΤΟ, προσπαθεί από την αρχή της κρίσης να μεσολαβήσει μεταξύ Μόσχας και Κιέβου. Αρνήθηκε όμως να εφαρμόσει τις κυρώσεις που επέβαλε η Δύση στη Ρωσία.
Εν τω μεταξύ, αναθέρμανση των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας προμηνύει η επικείμενη συνάντηση Ερντογάν-Μπάιντεν στο πλαίσιο της έκτακτης Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες. Τη συνάντηση ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Τουρκικής Προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν μέσω ανάρτησης στο Twitter.
Η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες στις 24 Μαρτίου με αντικείμενο την εισβολή στην Ουκρανία. «Θα συζητήσουμε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, την ισχυρή υποστήριξή μας στην Ουκρανία και την περαιτέρω ενδυνάμωση της άμυνας και της αποτροπής του ΝΑΤΟ. Σε αυτήν την κρίσιμη στιγμή, η Βόρεια Αμερική και η Ευρώπη πρέπει να παραμείνουν ενωμένες», έχει δηλώσει ο Γενικός Γραμματέας της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ.
Στη συνάντηση που είχαν Ερντογάν και Μπάιντεν στη Ρώμη στο περιθώριο των εργασιών της G20, τον περασμένο Οκτώβριο, το κλίμα ήταν ψυχρό. Η Τουρκία μετά από την αγορά των ρωσικών S-400 έχει αποκλειστεί από το πρόγραμμα των μαχητικών F-35, παρότι έχει δώσει προκαταβολές και αναμενόταν να παραλάβει αεροσκάφη. Τις προηγούμενες ημέρες, η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπέβαλε ανεπισήμως σε αυτήν της Τουρκίας την πρόταση -που θεωρείται εξ ορισμού απίθανο να γίνει δεκτή- να στείλει τα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικά συστήματα S-400 που έχει αγοράσει στην Ουκρανία, για να τη βοηθήσει να αντιμετωπίσει την εισβολή της Ρωσίας, δήλωσαν τρεις πηγές ενημερωμένες για το θέμα στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι έριξαν την ιδέα αυτή σε Τούρκους ομολόγους τους τον περασμένο μήνα, χωρίς πάντως να φθάσουν στο σημείο να το προτείνουν επισήμως, εξήγησαν οι πηγές. Το θέμα τέθηκε επίσης, εν συντομία, όταν επισκέφθηκε την Τουρκία η Αμερικανίδα υφυπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν αυτόν τον μήνα.
Η Τουρκία έχει υποβάλλει αίτημα στις ΗΠΑ για την αγορά 40 μαχητικών F-16 και πακέτα εκσυγχρονισμού άλλων 80 που έχει ήδη στον στόλο της η τουρκική Πολεμική Αεροπορία.
Αμερικανοί αξιωματούχοι επιδιώκουν να αδράξουν την ευκαιρία για να επαναφέρουν την Άγκυρα στην τροχιά της Ουάσινγκτον. Οι προσπάθειες να βρεθούν «δημιουργικοί» τρόποι για τη βελτίωση των σχέσεων επιταχύνονται τελευταία, ειδικά μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
