ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΕΣ ΓΕΥΣΕΙΣ ΑΠΟ ΟΛΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

Πολλές κουλτούρες καλωσορίζουν την νέα χρονιά με κάποιο συγκεκριμένο φαγητό που συμβολικά είναι το πρώτο πιάτο της νέας χρονιάς που ήδη έχει φτάσει.
Μέσα από το συγκεκριμένο πιάτο, οι λαοί εκφράζουν τις ελπίδες τους για την χρονιά που ξεκινά.
Ας ρίξουμε μια ματιά, πως καλωσορίζουν τον νέο χρόνο σε διάφορα μέρη της γης.
Δανία
Οι Δανοί, όντας γνωστοί όχι τόσο στην μαγειρική τους όσο στην ζαχαροπλαστική τους, έχουν σαν παραδοσιακό πρωτοχρονιάτικο έδεσμα ένα γλύκισμα με το όνομα Kransekage.
Ένας πύργος 18 επιπέδων από αμυγδαλωτή ζύμη διακοσμημένος με γλάσο, σοκολάτα και αμύγδαλα. Το σχήμα του γλυκίσματος παραπέμπει στο κέρας της αφθονίας και υπόσχεται μια χρονιά με ευτυχία και οικονομική επιτυχία.Το γλύκισμα στολίζεται με σημαιάκια και σερβίρεται τα μεσάνυχτα μαζί με σαμπάνια.
Με το ίδιο γλύκισμα καλωσορίζουν τον νέο χρόνο και οι Νορβηγοί.
Το δεύτερο μέρος του εθίμου περιλαμβάνει την εξής: αφού το γλυκό φαγωθεί τα πιάτα πετιούνται στην πόρτα φίλων, γειτόνων και συγγενών. Η συγκεκριμένη πράξη είναι εκδήλωση φιλίας και καλωσορίζεται από τους αποδέκτες.

Ιταλία
Με την αλλαγή του χρόνου στην Ιταλία σερβίρουν φακές. Το σχήμα τους που μοιάζει με νομίσματα, συμβολίζει την τύχη και την ευημερία. Το πιάτο συνήθως συνοδεύει cotechino, ένα πικάντικο χοιρινό λουκάνικό, και zampone, ξεκοκκαλισμένο κομμάτι χοιρινού γεμισμένο με κιμά από λουκάνικα. Το χοιρινό συμβολίζει τον πλούτο της γης. Οι Ιταλοί προτιμούν το χοιρινό για το καλωσόρισμα του νέου χρόνου και για άλλον έναν λόγο: θεωρούν ότι επειδή ο χοίρος προχωράει ευθεία μπροστά όταν άλλα ζώα όπως οι κότες και οι αγελάδες κάνουν πίσω ή μένουν ακίνητα, ότι με αυτό τον τρόπο προκαλούν και ξεκινούν να αναζητούν τα καλά του νέου χρόνου.
Στην Ιταλία επίσης, μετά την αλλαγή του χρόνου, πετούν παλιά πράγματα του σπιτιού από το παράθυρο σε μια συμβολική χειρονομία «πετάμε τα παλιά, κάνουμε χώρο για καινούργια»
Ιαπωνία
Τελειώνοντας ο παλιός χρόνος, στην Ιαπωνία ετοιμάζουν μια σούπα που ονομάζεται ozoni. Φτιάχνεται από bonito (ένα είδος ψαριού) και kombo (ένα είδος φυκιού) με Ιαπωνικό lime. Συνοδεύεται με omochi, ρύζι ατμού που σερβίρεται φορμαρισμένο και περασμένο από το γκριλ. Επίσης δεν λείπουν τα noodles που το μήκος τους συμβολίζουν την ελπίδα για μακροημέρευση.
Το πρωτοχρονιάτικο Ιαπωνικό μενού ονομάζεται osechi ryori και περιλαμβάνει ακόμα φαγητά που συμβολίζουν την καλή σοδειά, την καλή υγεία, την ευτυχία, κτλ. Τυχερά χρώματα, όπως το κόκκινο, το λευκό και το κίτρινο, κυριαρχούν στην διακόσμηση των πιάτων: φέτες κόκκινου λευκού ψαριού, ροζ γαρίδες, αγγουράκι, σολομός και μανταρίνια δημιουργούν χρωματική πανδαισία. Το γεύμα προσφέρεται παραδοσιακά σε ένα ειδικό λακαρισμένο κουτί διακοσμημένο με κλαράκια πεύκου, άνθη δαμασκηνιάς ή φύλλα μπαμπού. Ωστόσο, επειδή η προετοιμασία του πρωτοχρονιάτικου κουτιού είναι πολύ χρονοβόρα, πολλές οικογένειες κρατούν τα παραδοσιακά κουτιά τους σαν οικογενειακά κειμήλια και αγοράζουν το πρωτοχρονιάτικο γεύμα τους από καταστήματα ή εστιατόρια.
Φιλιππίνες
Οι οικογένειες στις Φιλιππίνες ονομάζουν το πρωτοχρονιάτικο γεύμα Media Noche.
Οι κύκλοι είναι το βασικό θέμα του γεύματος –συμβολίζοντας κι εδώ τα νομίσματα.Τροφές με κυκλικό σχήμα κυριαρχούν το πρώτο τραπέζι του χρόνου με κυρίαρχα τα φρούτα όπως σταφύλια, πορτοκάλια και πεπόνια και συμβολίζουν την καλή τύχη.
Αν είναι δυνατό, προσπαθούν να έχουν 12 διαφορετικά είδη φρούτων στο τραπέζι –ένα για κάθε μήνα του χρόνου.
Τα υπόλοιπα παραδοσιακά τους πιάτα περιλαμβάνουν noodles, ψητό χοιρινό και καραμελωμένα κέικ ρυζιού.
Και πάντα φροντίζουν να αφήνου λίγο φαγητό στο πιάτο τους καθώς θεωρούν κακό οιωνό να ξεκινήσει η νέα χρονιά με λαιμαργία.
Ισπανία
Ένα παραδοσιακό έθιμο των Ισπανών είναι να βάζουν στο στόμα τους 12 ρόγες σταφύλι –μια για κάθε χτύπημα του ρολογιού όταν αλλάζει ο χρόνος.Κάθε ρόγα συμβολίζει και μια ευχή για ευτυχία και καλή τύχη για κάθε μήνα του χρόνου που έρχεται.
Το ίδιο έθιμο εμφανίζεται και σε άλλες λατινόφωνες χώρες με μικρές παραλλαγές: στην Πορτογαλία τρώνε 12 σταφίδες και στο Περού ένα σταφύλι με 13 ρόγες (12 για κάθε μήνα και ένα ακόμα για καλή ισορροπία)
ΗΠΑ
Hoppin’ John –ένα πιάτο με μαυρομάτικα φασόλια, ρύζι, χοιρινό, λαχανικά και μπαχαρικά- σερβίρεται στις Νότιες ΗΠΑ την πρωτοχρονιά.
Το συγκεκριμένο πιάτο συνοδεύεται από ψωμί καλαμποκιού και χορταρικά, λαχανίδες, γογκύλια, σέσκουλα και λάχανο.
Το παραδοσιακό αυτό γεύμα έχει τις ρίζες του στους σκλάβους της Καρολίνα και θεωρείται ότι θα φέρει στον καινούργιο χρόνο καλή τύχη.
Μερικές φορές το γεύμα μαγειρεύεται μαζί με ένα νόμισμα. Σε όποιου το πιάτο τύχει το νόμισμα, είναι σύμβολο μεγαλύτερης καλοτυχίας.

Περισσότερα

Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΗΣ

Η βασιλόπιτα
Η βασιλόπιτα είναι συνδυασμός του…
«εορταστικού άρτου» και του «μελιπήκτου» των αρχαίων προσφορών, τόσο προς τους θεούς όσο και προς τους νεκρούς ή τους κακούς δαίμονες για την εξασφάλιση της υγείας, της καλής τύχης και της ευλογίας του Αγίου Βασιλείου. Είναι άρτος χαρούμενος, όταν γίνεται φουσκωτή από ζύμη και κόβεται ανήμερα το μεσημέρι της Πρωτοχρονιάς και επίπεδος, σχεδόν νεκρολατρικός, όταν ετοιμάζεται άζυμη αποβραδίς και κόβεται στο δείπνο ή τα μεσάνυχτα.
Είναι οπωσδήποτε μια προσφορά στους θεούς και στους αγίους ή στα αόρατα πνεύματα των νεκρών και των άλλων στοιχειών. Απόδειξη τα κομμάτια που ξεχωρίζουμε για το Χριστό, την Παναγία, τον Αι Βασίλη, το σπίτι, τους αγρούς, τα ζώα, τους πεθαμένους και τους ξενιτεμένους.

Μία παράδοση της Κωνσταντινούπολης λέει τα εξής: Όταν ο άγιος Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισαρεία, ο Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε με σκληρές διαθέσεις να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι φοβισμένοι ζήτησαν την προστασία του ποιμενάρχη τους. «Σας ζητάω αμέσως, τους είπε εκείνος, να μου φέρει ο καθένας ό,τι πολύτιμο αντικείμενο έχει». Μάζεψαν πολλά δώρα και βγήκαν μαζί με το δεσπότη τους οι κάτοικοι της Καισαρείας να προϋπαντήσουν τον Έπαρχο. Ήταν όμως τέτοια η εμφάνιση και η πειθώ του Μεγάλου Βασιλείου, που ο Έπαρχος καταπραΰνθηκε χωρίς να θελήσει να πάρει τα δώρα.
Γύρισαν πίσω χαρούμενοι κι ο Άγιος Βασίλειος πήρε να τους ξαναδώσει τα πολύτιμα αντικείμενα τους. Ο χωρισμός όμως ήταν δύσκολος γιατί είχαν προσφέρει πολλά όμοια αντικείμενα, δηλαδή δαχτυλίδια, νομίσματα. Ο Βασίλειος τότε σκέφθηκε ένα θαυματουργό τρόπο: Διέταξε να κατασκευασθούν το απόγευμα του Σαββάτου μικρές πίτες και μέσα σε καθεμιά τοποθέτησε από ένα αντικείμενο. Την επόμενη μέρα έδωσε από μία σε κάθε Χριστιανό. Και τότε έγινε το θαύμα! Μέσα στην πίτα του βρήκε ο καθένας ό,τι είχε προσφέρει! Από τότε, λέει η παράδοση, κάθε χρόνο, στη γιορτή του αγίου Βασιλείου, κάνουμε κι εμείς πίτες και βάζουμε μέσα νομίσματα.
Tο σπάσιμο του ροδιού
«Χίλιοι μύριοι καλογέροι σ” ένα ράσο τυλιγμένοι» Τι είναι; Το ρόδι είναι σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας κρεμούσαν στο κάθε σπίτι, από το φθινόπωρο, ένα ρόδι.

Στην Πελοπόννησο, το πρωί της Πρωτοχρονιάς, η οικογένεια πηγαίνει στην εκκλησία και ο νοικοκύρης κρατάει στην τσέπη του ένα ρόδι, για να το λειτουργήσει. Γυρνώντας σπίτι, πρέπει να χτυπήσει το κουδούνι της εξώπορτας -δεν κάνει να ανοίξει ο ίδιος με το κλειδί του- και έτσι να είναι ο πρώτος που θα μπει στο σπίτι για να κάνει το καλό ποδαρικό, με το ρόδι στο χέρι.
Μπαίνοντας μέσα, με το δεξί, σπάει το ρόδι πίσω από την εξώπορτα, το ρίχνει δηλαδή κάτω με δύναμη για να σπάσει και να πεταχτούν οι ρώγες του παντού και ταυτόχρονα λέει: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος κι όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη τη χρονιά».
Η Καλή Χέρα
Συνηθίζεται να δίνεται ένα χρηματικό ποσό σαν δώρο σε παιδιά που θα επισκεφτούν κάποιο σπίτι την Πρωτοχρονιά. Συνήθως πρόκειται για τα εγγόνια ή τα ανίψια. Μερικές δεκαετίες παλιότερα, η «καλή χέρα» ήταν το μόνο δώρο που έπαιρναν τα παιδιά την Πρωτοχρονιά και σε πολλές περιπτώσεις ήταν απλά ένα κέρασμα μια κι ούτε χρήματα υπήρχαν πολλά, αλλά ούτε μαγαζιά με παιγνίδια.
Κρεμμύδα για Γούρι
Το σκυλοκρέμμυδο ή κρεμμύδα (Scilla maritima) είναι συνηθισμένο φυτό στην Κρήτη. Φυτρώνει άγριο και μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι. Τα ζώα δεν το τρώνε γιατί έχει δηλητήριο, που μπορεί να προκαλέσει δερματικό ερεθισμό από επαφή. Ακόμα και να το βγάλεις απ” τη γη και να το κρεμάσεις, δεν παύει να βγάζει νέα φύλλα και άνθη.

Ο λαός πιστεύει ότι αυτή τη μεγάλη ζωτική του δύναμη μπορεί να τη μεταδώσει σε έμψυχα και άψυχα, γι” αυτό την πρωτοχρονιά κρεμούν σκυλοκρέμμυδο στα σπίτια τους. Πρόκειται για αρχαίο έθιμο καλοτυχίας που αναφέρεται ήδη από τον 6 ο αιώνα π.Χ., αλλά σήμερα τείνει να εγκαταλειφθεί.
Το ποδαρικό
Πολλοί άνθρωποι είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ακόμα και σήμερα ποιος θα κάνει ποδαρικό στο σπίτι τους. “Έτσι από την παραμονή λένε σε κάποιο δικό τους άνθρωπο, που τον θεωρούν καλότυχο και γουρλή, να έρθει την Πρωτοχρονιά να τους κάνει ποδαρικό. Μόλις μπει στο σπίτι τον βάζουν να πατήσει ένα σίδερο για να είναι όλοι σιδερένιοι και γεροί μέσα στο σπίτι στη διάρκεια του καινούργιου χρόνου. Η νοικοκυρά φιλεύει τον άνθρωπο που κάνει ποδαρικό για το καλό του χρόνου. Συνήθως του δίνει μήλα ή καρύδια και μια κουταλιά γλυκό κυδώνι ή ότι άλλο γλυκό έχει φτιάξει για τις γιορτές. Αν ανήμερα την Πρωτοχρονιά έχει λιακάδα, πιστεύουν πως ο καιρός θα είναι ο ίδιος σαράντα μέρες. Λένε: «Τ” άλιασε η αρκούδα τα αρκουδάκια της, δε θα “χουμε χειμώνα βαρύ». Αν όμως ο καιρός είναι άσχημος την Πρωτοχρονιά θα συμβεί το αντίθετο, δηλαδή σαράντα μέρες θα έχουμε βαρυχειμωνιά.
Κυκλάδες
Οι κάτοικοι θεωρούν καλό οιωνό να φυσάει βοριάς την Πρωτοχρονιά. Επίσης, θεωρούν καλό σημάδι αν έρθει στην αυλή τους περιστέρι τη μέρα αυτή. Αν όμως πετάξει πάνω από το σπιτικό τους κοράκι τους βάζει σε σκέψεις μελαγχολικές ότι τάχα τους περιμένουν συμφορές. Σε μερικά χωριά όταν πλένονται το πρωί της Πρωτοχρονιάς αγγίζουν το πρόσωπό τους μ” ένα κομμάτι σίδερο, για να είναι όλο το χρόνο… «σιδερένιοι».
Κρήτη
Την πρωτοχρονιά η συνήθεια ήταν να φτιάχνουν κότα ή «κούρκο» (γαλοπούλα) γεμιστό με κάστανα, καρύδια, σταφίδες, κιμά, κρεμμύδι πιπέρι και μαϊντανό, όλα καβουρδισμένα. Το έθιμο της γαλοπούλας έφτασε στην Ευρώπη από το Μεξικό το 1824 μ.Χ. Ένα άλλο συνηθισμένο πιάτο είναι το ψητό χοιρινό κρέας (το ψήσιμο γινόταν στη χόβολη του τζακιού).
Κεφαλονιά
«Οι κολώνιες» . Στην Κεφαλονιά, αλλά και στα άλλα νησιά των Επτανήσων, το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, οι κάτοικοι γεμάτοι χαρά για τον ερχομό του νέου χρόνου, κατεβαίνουν στους δρόμους κρατώντας μπουκάλια με κολώνιες και ραίνουν ο ένας τον άλλον τραγουδώντας: «Ήρθαμε με ρόδα και με ανθούς να σας ειπούμε χρόνους πολλούς». Η τελευταία ευχή του χρόνου που ανταλλάσσουν είναι: «Καλή Αποκοπή», δηλαδή με το καλό να αποχωριστούμε τον παλιό χρόνο. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς η μπάντα του δήμου περνάει από όλα τα σπίτια και τραγουδάει καντάδες και κάλαντα.
Αθήνα
«Οι παλιοί Αθηναίοι περίμεναν τον Άη Βασίλη από το βράδυ της παραμονής με ολάνοιχτες τις πόρτες των σπιτιών τους και επειδή σύμφωνα με την παράδοση, θα ήταν… κουρασμένος και πεινασμένος από το μακρινό ταξίδι του, έστρωναν ένα μεγάλο τραπέζι και το φόρτωναν με τα πιο εκλεκτά γλυκίσματα και φαγητά για να τον φιλοξενήσουν…γύρω από το τραπέζι αυτό μαζευόταν το βράδυ της παραμονής όλη η οικογένεια και περίμενε για ν” αρχίσει το φαγοπότι. Τα μεσάνυχτα έσβηναν τις λάμπες τους κι έδιωχναν με γιουχαΐσματα τον παλιό χρόνο, πετώντας πίσω του(!) στο δρόμο ένα παλιοπάπουτσο. »…

Περισσότερα

Η ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑ ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ

Όταν ο Μέγας Βασίλειος ήταν ακόμη επίσκοπος στην Καισάρεια, ζήτησε ο Μόδεστος, που ήταν έπαρχος της περιοχής, πολύ μεγάλους φόρους, που τότε. σε εκείνα τα χρόνια, ήταν πολύ δύσκολο για όλους τους ανθρώπους να ανταπεξέλθουν.
Ο λαός δεν ήξερε τί να κάνει.. Τότε, ο Μέγας Βασίλειος είπε να φέρουν όλοι στην Εκκλησία ότι χρυσαφικό τους είχε απομείνει στο σπιτικό τους..
Οι απελπισμένοι άνθρωποι υπάκουσαν αμέσως στο σοφό Ιεράρχη τους και συγκέντρωσαν τα κοσμήματα, όπως τους είχες πει..
Όταν έφτασε η ώρα να πληρωθούν οι φόροι, ο Μέγας βασίλειος με θάρρος και αυστηρότητα, μάλωσε τον Ρωμαίο άρχοντα για τον άδικο τρόπο με τον οποίο διοικούσε το λαό..

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Μόδεστος λέγεται πως άλλαξε γνώμη και δε θέλησε να πάρει ως λύτρα τα χρυσαφικά. Κι έτσι, ο Μέγας Βασίλειος με μαγάλη χαρά, ετοιμάστηκε να τα επιστρέψει στους πιστούς. Κανένας όμως δεν ήθελε να πάρει πίσω το κόσμημα που είχε φέρει.. Όλοι ζητούσαν από τον Ιεράρχη να τα χρησιμοποιήσει για το φιλανθρωπικό του έργο..
Όσο κι αν προσπάθησε ο Άγιος να τους αλλάξει γνώμη, δεν το κατάφερε κι έτσι σκέφτηκε ένα χαριτωμένο τρόπο για να πετύχει το σκοπό του.. Ζύμωσε μικρά ψωμάκια και μέσα στο καθένα έβαλε κι από ένα νόμισμα.
Την Κυριακή, μετά τη λειτουργία, μοίρασε τα ψωμάκια στο λαό. Τότε, με θαυμαστό τρόπο, ο καθένας βρήκε μέσα στο ψωμάκι οτυ το δικό του χρυσαφικό.. Όλοι ήταν τόσο ευτυχισμένοι, που το διηγούνται μέχρι και σήμερα…
Έτσι, κάθε πρώτη Ιανουαρίου που γιορτάζει ο Άγιος Βασίλειος, η νοικοκυρά του σπιτιού ζυμώνει τη Βασιλόπιτα και βάζει μέσα ένα φλουρί. Στην Ελληνική επαρχία, ανάλογα με το έθιμο, τοποθετείται στο εσωτερικό της βασιλόπιτας μικρό κομμάτι άχυρου, κληματόβεργας ή ελιάς ή, σε κτηνοτροφικές περιοχές, ένα μικρό κομμάτι τυρί, για να φέρουν καλή τύχη στην παραγωγή.
Σε άλλα μέρη, κατασκευάζουν μικρό στεφάνι από κληματόβεργες που όποιος το βρει στα χωράφια θα είναι τυχερός στα σπαρτά, ή στην ελαιοπαραγωγή ή στο κρασί κλπ..
Την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, στις 00.00 ακριβώς, ο άντρας του σπιτιού σταυρώνει την πίτα 3 φορές και την κόβει σε τριγωνικά κομμάτια, μοιράζοντάς την σε κάθε μέλος της οικογένειας.
Η παράδοση λέει πως σε όποιο από τα μέλη της οικογένειας τύχει το φλουρί, τότε αυτός θα είναι ο τυχερός της χρονιάς.
Σε πολλά νησιά με το ξημέρωμα της 1ης του Νέου Έτους αναλαμβάνει ο σπιτονοικοκύρης να καθαγιάσει την οικία κρατώντας είτε τμήμα της Βασιλόπιτας είτε του αντίστοιχου των Χριστουγέννων Χριστόψωμο και ένα κερί μπαινοβγαίνοντας στη πόρτα τρεις φορές λέγοντας «έξω τα κακά, μέσα τα καλά».

Περισσότερα

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕ ΥΓΕΙΑ, ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ ΧΑΡΟΥΜΕΝΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ!

Περισσότερα