Νέες μελέτες αποδεικνύουν ότι τα μωρά και τα πολύ μικρά παιδιά είναι... μικροί Αϊνστάιν. Γνωρίζουν, παρατηρούν, εξερευνούν, φαντάζονται και μαθαίνουν περισσότερα απ΄ όσα θα πιστεύαμε ποτέ. Μάλιστα από μερικές πλευρές, είναι εξυπνότερα από τους ενηλίκους, γράφει στην εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» η δρ Άλισον Γκόπνικ, καθηγήτρια Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και συγγραφέας του βιβλίου «Τhe Ρhilosophical Βaby». .
Διαφορετική ευφυΐα
Όμως η ευφυΐα των μωρών, δείχνουν οι έρευνες, είναι πολύ διαφορετική απ΄ αυτή των ενηλίκων και από το είδος της ευφυΐας που συνήθως καλλιεργούμε στο σχολείο.
Η σχολική εργασία θέλει τα παιδιά να επικεντρώνουν και να σχεδιάζουν. Οι δάσκαλοι θέτουν στόχους για τα παιδιά, με έμφαση στις δεξιότητες που θα πρέπει να αποκτήσουν ή τις πληροφορίες που θα πρέπει να ξέρουν. Τα παιδιά κάνουν τεστ για να αποδείξουν ότι έχουν απορροφήσει ένα συγκεκριμένο σύνολο δεξιοτήτων και γεγονότων, χωρίς περισπασμούς από άλλες δυνατότητες.
Αυτή η προσέγγιση μπορεί να λειτουργεί για παιδιά άνω των 5 ετών. Όταν κάποιος λέει ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν προσέχουν, στην πραγματικότητα εννοεί ότι δεν μπορούν να μην προσέχουν: δυσκολεύονται να επικεντρώσουν σ΄ ένα μόνο συμβάν και να αποκλείσουν όλα τα υπόλοιπα.
Αυτό μας έκανε στο παρελθόν να υποτιμήσουμε τα μωρά. Όμως οι νέες έρευνες λένε ότι τα μωρά μπορούν να είναι ορθολογικά χωρίς να είναι προσανατολισμένα σ΄ έναν στόχο.
Υπέρ και κατά
Κάθε είδος ευφυΐας έχει τα υπέρ και τα κατά του. Το να επικεντρώνεις και να σχεδιάζεις σε οδηγούν ταχύτερα στον στόχο σου, σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά μπορεί επίσης να σε κλειδώσουν μέσα σ΄ αυτά που ήδη γνωρίζεις, αποκλείοντάς σε από εναλλακτικές δυνατότητες. Τα μωρά και τα μικρά παιδιά εκ φύσεως εξερευνούν και θα πρέπει να ενθαρρύνονται να το κάνουν.
Και αυτό που τα παιδιά παρατηρούν από πιο κοντά, εξερευνούν πιο επίμονα και φαντάζονται πιο ζωηρά, είναι οι άνθρωποι γύρω τους. Δεν υπάρχουν τέλεια παιχνίδια· δεν υπάρχει μαγική φόρμουλα. Οι γονείς και οι άλλοι που τα φροντίζουν, διδάσκουν τα μικρά παιδιά δίνοντάς τους την προσοχή τους και αλληλεπιδρώντας φυσικά μαζί τους και, το κυριότερο, επιτρέποντάς τους απλώς να παίζουν.
«Ρωτήστε τα στη δική τους γλώσσα»
«Η σπουδαία ιδέα της Γνωστικής Επιστήμης είναι πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένας υπολογιστής- αν και βαθιά διαφορετικός και απέραντα ισχυρότερος απ΄ αυτούς που έχουμε τώρα. Ως εκ τούτου ο εγκέφαλος των μωρών είναι εξίσου ικανός για υπολογισμούς με τους ενήλικους εγκεφάλους, έστω κι αν τα μωρά μπορεί να μην μπορούν να πούνε συνειδητά τι κάνει ο εγκέφαλός τους».
«Αν ρωτήσεις ένα 3χρονο παιδί μια ευθεία ερώτηση όπως “πώς λειτουργεί αυτή η μηχανή;”, το πιθανότερο είναι να πάρεις για απάντηση ένα γλυκό βλέμμα ή ασυναρτησίες. Αν όμως το ρωτήσεις “παίρνει μπρος με τον κύβο ή με το κίτρινο κουμπί;”, θα σου δώσει τη σωστή απάντηση. Πρέπει να ρωτάς τα μωρά και τα παιδιά στη γλώσσα τους, όχι στη δική μας. Μας πήρε 30 χρόνια για να φανταστούμε πώς να το κάνουμε και ακόμη μαθαίνουμε».
«Στα μικρά παιδιά, η αναζήτηση εξηγήσεων είναι τόσο βαθιά ριζωμένη όσο η αναζήτηση τροφής ή νερού».
«Αυτό που κάνουμε ως επιστήμονες και φιλόσοφοι είναι να επεκτείνουμε αυτή την παρόρμηση της παιδικής ηλικίας- τα ερωτήματα αλλάζουν συνεχώς, όμως η παρόρμηση να τα θέτουμε, είναι που μας κάνει ανθρώπους».
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς η συμπεριφορά μας ως γονιών θα επηρεάσει μακροπρόθεσμα τα παιδιά μας. Πολλοί μπορεί να επιτύχουν σπουδαία πράγματα ως ενήλικες παρά το γεγονός ότι - ή ακριβώς επειδή - ήταν δυστυχείς ως παιδιά. Όμως έχουμε τεράστια εξουσία πάνω στη ζωή των παιδιών μας όταν είναι παιδιά. Μπορούμε να καθορίσουμε αν θα ευτυχήσουν ως παιδιά και αν θα θυμούνται αυτή την ευτυχισμένη παιδική ηλικία ως ενήλικοι. Αυτό δεν είναι το σημαντικότερο;»
Πηγή: tanea.gr
Διαφορετική ευφυΐα
Όμως η ευφυΐα των μωρών, δείχνουν οι έρευνες, είναι πολύ διαφορετική απ΄ αυτή των ενηλίκων και από το είδος της ευφυΐας που συνήθως καλλιεργούμε στο σχολείο.
Η σχολική εργασία θέλει τα παιδιά να επικεντρώνουν και να σχεδιάζουν. Οι δάσκαλοι θέτουν στόχους για τα παιδιά, με έμφαση στις δεξιότητες που θα πρέπει να αποκτήσουν ή τις πληροφορίες που θα πρέπει να ξέρουν. Τα παιδιά κάνουν τεστ για να αποδείξουν ότι έχουν απορροφήσει ένα συγκεκριμένο σύνολο δεξιοτήτων και γεγονότων, χωρίς περισπασμούς από άλλες δυνατότητες.
Αυτή η προσέγγιση μπορεί να λειτουργεί για παιδιά άνω των 5 ετών. Όταν κάποιος λέει ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας δεν προσέχουν, στην πραγματικότητα εννοεί ότι δεν μπορούν να μην προσέχουν: δυσκολεύονται να επικεντρώσουν σ΄ ένα μόνο συμβάν και να αποκλείσουν όλα τα υπόλοιπα.
Αυτό μας έκανε στο παρελθόν να υποτιμήσουμε τα μωρά. Όμως οι νέες έρευνες λένε ότι τα μωρά μπορούν να είναι ορθολογικά χωρίς να είναι προσανατολισμένα σ΄ έναν στόχο.
Υπέρ και κατά
Κάθε είδος ευφυΐας έχει τα υπέρ και τα κατά του. Το να επικεντρώνεις και να σχεδιάζεις σε οδηγούν ταχύτερα στον στόχο σου, σύμφωνα με τους ειδικούς, αλλά μπορεί επίσης να σε κλειδώσουν μέσα σ΄ αυτά που ήδη γνωρίζεις, αποκλείοντάς σε από εναλλακτικές δυνατότητες. Τα μωρά και τα μικρά παιδιά εκ φύσεως εξερευνούν και θα πρέπει να ενθαρρύνονται να το κάνουν.
Και αυτό που τα παιδιά παρατηρούν από πιο κοντά, εξερευνούν πιο επίμονα και φαντάζονται πιο ζωηρά, είναι οι άνθρωποι γύρω τους. Δεν υπάρχουν τέλεια παιχνίδια· δεν υπάρχει μαγική φόρμουλα. Οι γονείς και οι άλλοι που τα φροντίζουν, διδάσκουν τα μικρά παιδιά δίνοντάς τους την προσοχή τους και αλληλεπιδρώντας φυσικά μαζί τους και, το κυριότερο, επιτρέποντάς τους απλώς να παίζουν.
«Ρωτήστε τα στη δική τους γλώσσα»
«Η σπουδαία ιδέα της Γνωστικής Επιστήμης είναι πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι ένας υπολογιστής- αν και βαθιά διαφορετικός και απέραντα ισχυρότερος απ΄ αυτούς που έχουμε τώρα. Ως εκ τούτου ο εγκέφαλος των μωρών είναι εξίσου ικανός για υπολογισμούς με τους ενήλικους εγκεφάλους, έστω κι αν τα μωρά μπορεί να μην μπορούν να πούνε συνειδητά τι κάνει ο εγκέφαλός τους».
«Αν ρωτήσεις ένα 3χρονο παιδί μια ευθεία ερώτηση όπως “πώς λειτουργεί αυτή η μηχανή;”, το πιθανότερο είναι να πάρεις για απάντηση ένα γλυκό βλέμμα ή ασυναρτησίες. Αν όμως το ρωτήσεις “παίρνει μπρος με τον κύβο ή με το κίτρινο κουμπί;”, θα σου δώσει τη σωστή απάντηση. Πρέπει να ρωτάς τα μωρά και τα παιδιά στη γλώσσα τους, όχι στη δική μας. Μας πήρε 30 χρόνια για να φανταστούμε πώς να το κάνουμε και ακόμη μαθαίνουμε».
«Στα μικρά παιδιά, η αναζήτηση εξηγήσεων είναι τόσο βαθιά ριζωμένη όσο η αναζήτηση τροφής ή νερού».
«Αυτό που κάνουμε ως επιστήμονες και φιλόσοφοι είναι να επεκτείνουμε αυτή την παρόρμηση της παιδικής ηλικίας- τα ερωτήματα αλλάζουν συνεχώς, όμως η παρόρμηση να τα θέτουμε, είναι που μας κάνει ανθρώπους».
«Δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς η συμπεριφορά μας ως γονιών θα επηρεάσει μακροπρόθεσμα τα παιδιά μας. Πολλοί μπορεί να επιτύχουν σπουδαία πράγματα ως ενήλικες παρά το γεγονός ότι - ή ακριβώς επειδή - ήταν δυστυχείς ως παιδιά. Όμως έχουμε τεράστια εξουσία πάνω στη ζωή των παιδιών μας όταν είναι παιδιά. Μπορούμε να καθορίσουμε αν θα ευτυχήσουν ως παιδιά και αν θα θυμούνται αυτή την ευτυχισμένη παιδική ηλικία ως ενήλικοι. Αυτό δεν είναι το σημαντικότερο;»
Πηγή: tanea.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου