Το έθιμο των κατοίκων της πόλης για την περίοδο του Πάσχα συνήθως
περιορίζεται στο παραδοσιακό σούβλισμα του οβελία, άντε και στην
περιφορά του επιταφίου στους δρόμους.
Όμως από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, σε νησιώτικες και ορεινές περιοχές τα ήθη και τα έθιμα της Λαμπρής αναβιώνουν με τρόπο μοναδικό και σίγουρα πολύ πιο ιδιαίτερο. Παρακάτω συγκεντρώσαμε δέκα από τα πιο ενδιαφέροντα έθιμα από όλη την Ελλάδα.
Περιστέρα και στάμνες στη Ζάκυνθο
Το «ζακυνθινό μεγαλοβδόμαδο» είναι γεμάτο έθιμα που στο νησί αποκαλούνται «αντέτια». Από αυτά, ξεχωρίζουν τα άσπρα περιστέρια που αφήνει ο ιερέας κατά την Πρώτη Ανάσταση, ενώ οι νοικοκυρές ρίχνουν πήλινα κανάτια από τα μπαλκόνια, κατά τις προσταγές ενός εθίμου, αντίστοιχου με αυτό της Κέρκυρας. Το Ευαγγέλιο της Ανάστασης ψάλλεται με τον ιδιαίτερο «μουσικό» τρόπο της Επτανησιακής παράδοσης, ενώ η Αναστάσιμη ακολουθία πραγματοποιείται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μόνο στον Άγιο Μάρκο. Οι υπόλοιπες εκκλησίες αρκούνται στο χαρμόσυνο χτύπημα της καμπάνας και πραγματοποιούν την ακολουθία το πρωί της Κυριακής.
Βροντάδο, το εκρηκτικό
Η Χίος κάθε χρόνο τέτοια εποχή τραβάει τα βλέμματα, χάρη στο έθιμο που αναβιώνει στο χωριό Βροντάδο και περιλαμβάνει την μάχη των ενοριών με ρουκέτες. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, η συνήθεια ξεκίνησε επί Τουρκοκρατίας, όταν οι Χριστιανοί κάτοικοι ήθελαν να δείξουν περήφανα στους Τούρκους πώς γιορτάζουν την Ανάσταση. Εναέριες πτήσεις στο Λεωνίδιο Στην κωμόπολη της Τσακωνιάς, η Λαμπρή γίνεται όνομα και πράγμα, αφού εδώ και έναν περίπου αιώνα, το βράδυ της Ανάστασης τηρείται το έθιμο των αερόστατων. Τα παιδιά των πέντε ενοριών συναγωνίζονται στις επιτυχείς «πτήσεις» των χρωματιστών φωτεινών αερόστατων, τα οποία ετοιμάζουν επί εβδομάδες πριν το Πάσχα. Έτσι, για περίπου μισή ώρα μετά το «Χριστός Ανέστη», ο ουρανός αποκτά έξτρα αστέρια.
Ο Ιούδας καιγόταν υπέροχα στη Θράκη
Στις Μέτρες της Θράκης, τη Μεγάλη Πέμπτη συνηθίζεται τα παιδιά να φτιάχνουν το ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο περιφέρουν στα σπίτια, ζητώντας κλαδιά για να τον κάψουν την επομένη ημέρα στον Επιτάφιο. Τη Μεγάλη Παρασκευή η πομπή του Επιταφίου φτάνει στο τέλος της έξω από ένα παρεκκλήσι, όπου εκεί βρίσκεται έτοιμη η φωτιά για να καεί ο Ιούδας. Μόλις ο ιερέας ξεκινήσει να διαβάζει το σχετικό Ευαγγέλιο, ανάβουν τη φωτιά και ρίχνουν μέσα της το ομοίωμα, ενώ μόλις ολοκληρωθεί η καύση οι κάτοικοι συνηθίζουν να παίρνουν μια χούφτα από τη συγκεκριμένη στάχτη την οποία ρίχνουν στα μνήματα.
Η Μαστέλα στην Κέρκυρα
Το Μεγάλο Σάββατο στο κοσμοπολίτικο νησί αναβιώνει το παραδοσιακό Κορφιάτικο έθιμο της «Μαστέλας». Σύμφωνα με αυτό, οι πινιαδόροι (λέγονται έτσι γιατί συγκεντρώνονται στην Πίνια, το παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης) τοποθετούν στη μέση του δρόμου ένα βαρέλι γεμάτο με νερό (μαστέλα) στολισμένο με μυρτιές και κορδέλες, και καλούν τους περαστικούς να ρίξουν μέσα νομίσματα για «το καλό». Όταν σημάνουν οι καμπάνες της Πρώτης Ανάστασης, ένας τολμηρός πρέπει να βουτήξει στο βαρέλι και να βγάλει τα νομίσματα.
Η αναπαράσταση των Παθών στην Πάρο
Το Πάσχα πραγματοποιείται στο νησί το μοναδικό έθιμο της αναπαράστασης των Παθών κατά την περιφορά του Επιταφίου στα ορεινά χωριά Μάρπησσα, Μάρμαρα, Πρόδρομο, Λεύκες και Άσπρο Χωριό. Καθώς ο Επιτάφιος περνά τα δρομάκια των νησιών κάνει συνολικά 15 στάσεις στις οποίες αναπαριστώνται ζωντανά εικόνες των Παθών του Χριστού. Παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού ζωντανεύουν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, τον «Μυστικό Δείπνο», το μαρτύριο της Σταύρωσης κ.α., ενώ σε κάθε μία από αυτές τις στάσεις φωτίζεται εντυπωσιακά και ένα σημείο του βουνού.
«Τουφέκια» στη Σάμο
Στην ελληνική επανάσταση έχει τις ρίζες του το έθιμο των «Τουφεκιών» στον Μαραθόκαμπο της Σάμου, όταν το χωριό πρωτοστάτησε στον αγώνα κατά των Τούρκων και οι κάτοικοι τρόμαξαν τους κατακτητές με αυτοσχέδιες κανονιές. Έτσι, με το «Χριστός Ανέστη» δίνεται το σύνθημα για να «βροντήξουν» τα χαρτονένια κανονάκια με τις οβίδες που έχουν ετοιμάσει οι κάτοικοι και να δημιουργήσουν καλοσχεδιασμένους σχηματισμούς καπνού.
Λαμπρόπιτες, κλειδιά και άνθη στην Κω Στο νησί της Κω, πρωταγωνιστές των εορτών του Πάσχα είναι οι α
νήλικοι κάτοικοι, που κατά την περίοδο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα φροντίζουν να πάρουν μεγάλα κλειδιά, από αυτά που χρησιμοποιούνταν στις παλιές κλειδαριές, να τα δέσουν με ένα σκοινί και να προσαρμόσουν πάνω τους μπαρούτι και, όταν φτάσει η Ανάσταση, να τα χτυπήσουν δυνατά στον τοίχο για να χαλάσουν τον κόσμο. Την ίδια ημέρα, η Εκκλησία είναι στρωμένη με μωβ λουλούδια που φυτρώνουν στο νησί, τις λεγόμενες «λαμπρές», ενώ οι νοικοκυρές ετοιμάζουν «λαμπρόπιτες» για να συνοδεύσουν το αρνί της Κυριακής.
Κούνια μπέλα στην Κύθνο
Την Κυριακή του Πάσχα στην κεντρική πλατεία του νησιού λαμβάνει χώρα ένα από τα πιο επιβλητικά έθιμα του νησιού. Εκεί λοιπόν, στήνεται μια κούνια στην οποία αγόρια και κορίτσια κουνιούνται ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Το έθιμο συνδυάζει και συνοικέσιο, αφού εκείνος ή εκείνη που θα κουνήσει κάποιον υποτίθεται ότι δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων πως θα τον/την παντρευτεί.
Η Αράχωβα τρέχει
Διπλή γιορτή για την Αράχωβα, καθώς η γιορτή του Αγίου Γεωργίου που πέφτει παραδοσιακά κοντά στο Πάσχα γιορτάζεται με την ίδια φροντίδα και ζέση που επιδεικνύουν οι ντόπιοι για την Ανάσταση. Έτσι, ανήμερα του Πάσχα, όταν ξεκινά η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου, οι γηραιότεροι κάτοικοι ξεκινούν από την Εκκλησία και πραγματοποιούν τον «αγώνα της ανηφόρας», ενώ χορευτικά συγκροτήματα έχουν ήδη πιάσει δουλειά.
Πηγή: in2life
Όμως από άκρη σε άκρη της Ελλάδας, σε νησιώτικες και ορεινές περιοχές τα ήθη και τα έθιμα της Λαμπρής αναβιώνουν με τρόπο μοναδικό και σίγουρα πολύ πιο ιδιαίτερο. Παρακάτω συγκεντρώσαμε δέκα από τα πιο ενδιαφέροντα έθιμα από όλη την Ελλάδα.
Περιστέρα και στάμνες στη Ζάκυνθο
Το «ζακυνθινό μεγαλοβδόμαδο» είναι γεμάτο έθιμα που στο νησί αποκαλούνται «αντέτια». Από αυτά, ξεχωρίζουν τα άσπρα περιστέρια που αφήνει ο ιερέας κατά την Πρώτη Ανάσταση, ενώ οι νοικοκυρές ρίχνουν πήλινα κανάτια από τα μπαλκόνια, κατά τις προσταγές ενός εθίμου, αντίστοιχου με αυτό της Κέρκυρας. Το Ευαγγέλιο της Ανάστασης ψάλλεται με τον ιδιαίτερο «μουσικό» τρόπο της Επτανησιακής παράδοσης, ενώ η Αναστάσιμη ακολουθία πραγματοποιείται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου μόνο στον Άγιο Μάρκο. Οι υπόλοιπες εκκλησίες αρκούνται στο χαρμόσυνο χτύπημα της καμπάνας και πραγματοποιούν την ακολουθία το πρωί της Κυριακής.
Βροντάδο, το εκρηκτικό
Η Χίος κάθε χρόνο τέτοια εποχή τραβάει τα βλέμματα, χάρη στο έθιμο που αναβιώνει στο χωριό Βροντάδο και περιλαμβάνει την μάχη των ενοριών με ρουκέτες. Σύμφωνα με την επικρατέστερη εκδοχή, η συνήθεια ξεκίνησε επί Τουρκοκρατίας, όταν οι Χριστιανοί κάτοικοι ήθελαν να δείξουν περήφανα στους Τούρκους πώς γιορτάζουν την Ανάσταση. Εναέριες πτήσεις στο Λεωνίδιο Στην κωμόπολη της Τσακωνιάς, η Λαμπρή γίνεται όνομα και πράγμα, αφού εδώ και έναν περίπου αιώνα, το βράδυ της Ανάστασης τηρείται το έθιμο των αερόστατων. Τα παιδιά των πέντε ενοριών συναγωνίζονται στις επιτυχείς «πτήσεις» των χρωματιστών φωτεινών αερόστατων, τα οποία ετοιμάζουν επί εβδομάδες πριν το Πάσχα. Έτσι, για περίπου μισή ώρα μετά το «Χριστός Ανέστη», ο ουρανός αποκτά έξτρα αστέρια.
Ο Ιούδας καιγόταν υπέροχα στη Θράκη
Στις Μέτρες της Θράκης, τη Μεγάλη Πέμπτη συνηθίζεται τα παιδιά να φτιάχνουν το ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο περιφέρουν στα σπίτια, ζητώντας κλαδιά για να τον κάψουν την επομένη ημέρα στον Επιτάφιο. Τη Μεγάλη Παρασκευή η πομπή του Επιταφίου φτάνει στο τέλος της έξω από ένα παρεκκλήσι, όπου εκεί βρίσκεται έτοιμη η φωτιά για να καεί ο Ιούδας. Μόλις ο ιερέας ξεκινήσει να διαβάζει το σχετικό Ευαγγέλιο, ανάβουν τη φωτιά και ρίχνουν μέσα της το ομοίωμα, ενώ μόλις ολοκληρωθεί η καύση οι κάτοικοι συνηθίζουν να παίρνουν μια χούφτα από τη συγκεκριμένη στάχτη την οποία ρίχνουν στα μνήματα.
Η Μαστέλα στην Κέρκυρα
Το Μεγάλο Σάββατο στο κοσμοπολίτικο νησί αναβιώνει το παραδοσιακό Κορφιάτικο έθιμο της «Μαστέλας». Σύμφωνα με αυτό, οι πινιαδόροι (λέγονται έτσι γιατί συγκεντρώνονται στην Πίνια, το παλιό εμπορικό κέντρο της πόλης) τοποθετούν στη μέση του δρόμου ένα βαρέλι γεμάτο με νερό (μαστέλα) στολισμένο με μυρτιές και κορδέλες, και καλούν τους περαστικούς να ρίξουν μέσα νομίσματα για «το καλό». Όταν σημάνουν οι καμπάνες της Πρώτης Ανάστασης, ένας τολμηρός πρέπει να βουτήξει στο βαρέλι και να βγάλει τα νομίσματα.
Η αναπαράσταση των Παθών στην Πάρο
Το Πάσχα πραγματοποιείται στο νησί το μοναδικό έθιμο της αναπαράστασης των Παθών κατά την περιφορά του Επιταφίου στα ορεινά χωριά Μάρπησσα, Μάρμαρα, Πρόδρομο, Λεύκες και Άσπρο Χωριό. Καθώς ο Επιτάφιος περνά τα δρομάκια των νησιών κάνει συνολικά 15 στάσεις στις οποίες αναπαριστώνται ζωντανά εικόνες των Παθών του Χριστού. Παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες ή μαθητές του Χριστού ζωντανεύουν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, τον «Μυστικό Δείπνο», το μαρτύριο της Σταύρωσης κ.α., ενώ σε κάθε μία από αυτές τις στάσεις φωτίζεται εντυπωσιακά και ένα σημείο του βουνού.
«Τουφέκια» στη Σάμο
Στην ελληνική επανάσταση έχει τις ρίζες του το έθιμο των «Τουφεκιών» στον Μαραθόκαμπο της Σάμου, όταν το χωριό πρωτοστάτησε στον αγώνα κατά των Τούρκων και οι κάτοικοι τρόμαξαν τους κατακτητές με αυτοσχέδιες κανονιές. Έτσι, με το «Χριστός Ανέστη» δίνεται το σύνθημα για να «βροντήξουν» τα χαρτονένια κανονάκια με τις οβίδες που έχουν ετοιμάσει οι κάτοικοι και να δημιουργήσουν καλοσχεδιασμένους σχηματισμούς καπνού.
Λαμπρόπιτες, κλειδιά και άνθη στην Κω Στο νησί της Κω, πρωταγωνιστές των εορτών του Πάσχα είναι οι α
νήλικοι κάτοικοι, που κατά την περίοδο πριν την Μεγάλη Εβδομάδα φροντίζουν να πάρουν μεγάλα κλειδιά, από αυτά που χρησιμοποιούνταν στις παλιές κλειδαριές, να τα δέσουν με ένα σκοινί και να προσαρμόσουν πάνω τους μπαρούτι και, όταν φτάσει η Ανάσταση, να τα χτυπήσουν δυνατά στον τοίχο για να χαλάσουν τον κόσμο. Την ίδια ημέρα, η Εκκλησία είναι στρωμένη με μωβ λουλούδια που φυτρώνουν στο νησί, τις λεγόμενες «λαμπρές», ενώ οι νοικοκυρές ετοιμάζουν «λαμπρόπιτες» για να συνοδεύσουν το αρνί της Κυριακής.
Κούνια μπέλα στην Κύθνο
Την Κυριακή του Πάσχα στην κεντρική πλατεία του νησιού λαμβάνει χώρα ένα από τα πιο επιβλητικά έθιμα του νησιού. Εκεί λοιπόν, στήνεται μια κούνια στην οποία αγόρια και κορίτσια κουνιούνται ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Το έθιμο συνδυάζει και συνοικέσιο, αφού εκείνος ή εκείνη που θα κουνήσει κάποιον υποτίθεται ότι δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων πως θα τον/την παντρευτεί.
Η Αράχωβα τρέχει
Διπλή γιορτή για την Αράχωβα, καθώς η γιορτή του Αγίου Γεωργίου που πέφτει παραδοσιακά κοντά στο Πάσχα γιορτάζεται με την ίδια φροντίδα και ζέση που επιδεικνύουν οι ντόπιοι για την Ανάσταση. Έτσι, ανήμερα του Πάσχα, όταν ξεκινά η περιφορά της εικόνας του Αγίου Γεωργίου, οι γηραιότεροι κάτοικοι ξεκινούν από την Εκκλησία και πραγματοποιούν τον «αγώνα της ανηφόρας», ενώ χορευτικά συγκροτήματα έχουν ήδη πιάσει δουλειά.
Πηγή: in2life
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου