Σχιζοφρένεια και εξάρτηση η… αρνητική όψη της νομιμοποίησης της κάνναβης

Δεν έχουν περάσει πολλές ημέρες από τότε που χαιρετίστηκε μετά πολλών τυμπανοκρουσιών η νομιμοποίηση κατοχής και χρήσης κάνναβης για ψυχαγωγικούς λόγους στον Καναδά με ατέλειωτες ουρές κυρίως νεαρών ατόμων έξω από τα συγκεκριμένα μαγαζιά. Βέβαια, την ίδια ώρα έγκριτοι επιστήμονες και ερευνητές από όλον τον κόσμο κουνούσαν το κεφάλι με περίσκεψη αλλά κυρίως αγωνία για τις επιπτώσεις στην υγεία νέων ανθρώπων.
Ιστορίες ψυχολογικής εξάρτησης από κάνναβη
Τα περιστατικά που μπορούν να διηγηθούν για να στηρίξουν τον σκεπτικισμό τους απέναντι σε αυτήν την εξέλιξη, είναι πολλά. Για ανήλικους που έκαναν το πρώτο τους joint μετά από μια ερωτική απογοήτευση ή επειδή ήθελαν να τα δοκιμάσουν όλα, για να διολισθήσουν στη συνέχεια σε ένα φαύλο κύκλο χωρίς τέλος. Πρόκειται για πολλές τραγικές ιστορίες που ξεκινούν με τη χρήση κάνναβης για αστείο, για παρηγοριά και οδηγούν τελικά στην καταστροφή. Τέτοιες ιστορίες έχει πολλές να διηγηθεί ο Άξελ Σμιτ. Είναι διευθυντής της κλινικής για βραχυχρόνια παραμονή Im Wingert στη Βόννη. «Ακόμη κι αν καπνίζει κανείς καθημερινά μαριχουάνα και χασίς δεν οδηγείται σε εξάρτηση, αλλά μπορεί να οδηγηθεί σε ψυχολογική εξάρτηση και να αποκτήσει ψυχικά προβλήματα ιδίως όταν το υπόστρωμα είναι ευνοϊκό», λέει. Τα στρατόπεδα που επιχειρηματολογούν υπέρ και κατά της νομιμοποίησης της κάνναβης για ψυχαγωγικούς λόγους επιδίδονται εδώ και χρόνια σε αγώνα χαρακωμάτων για να υποστηρίξουν τις θέσεις τους.
Οι υποστηρικτές της νομιμοποίησης καταλογίζουν υπερβολή στις διώξεις εγκλημάτων που συνδέονται με την παράνομη διακίνηση και χρήση κάνναβης. Τονίζουν ότι η απαγόρευση κάνναβης σε ενήλικες αποτελεί παραβίαση των ελευθεριών τους. Υποστηρίζουν ακόμη ότι πιο βλαβερό είναι το αλκοόλ και το απλό τσιγάρο που οδηγούν αποδεδειγμένα σε εξάρτηση και θεωρούν ότι με την νομιμοποίηση γίνεται πιο εύκολη η εποπτεία του χώρου.
Κάνναβη ως κοινωνικό πρόβλημα
Απέναντι σε αυτήν την θεωρητικοποίηση των επιχειρημάτων υπέρ της απελευθέρωσης της χρήσης κάνναβης, αντιπαρατάσσεται μια ολόκληρη χορεία επιστημόνων, γιατρών, ψυχολόγων, παιδαγωγών, εργαζόμενων σε υπηρεσίες πρόληψης και αποτοξίνωσης που συμφωνούν χωρίς εξαίρεση στο εξής: το πράσινο χόρτο, σύμβολο παλαιότερα δύναμης της γενιάς των λουλουδιών, δεν είναι και τόσο ακίνδυνο όσο θέλουν να νομίζουν. Και η ελεύθερη πώλησή του σε πολιτείες των ΗΠΑ ή τελευταία στον Καναδά, κρύβει ανυπολόγιστους κινδύνους. «Η κάνναβη σε όλα τα κοινωνικά στρώματα εξελίσσεται σε ένα επικίνδυνο πρόβλημα» υποστηρίζει η Ρίτα Ζάλγκμαν, επικεφαλής της κεντρικής υπηρεσίας πρόληψης στην Κεντρική Εγκληματολογική Υπηρεσία της Κάτω Σαξονίας. «Είναι ανεύθυνο να δίδεται έτσι ελεύθερα», συνηγορεί και ο Ράινερ Τομάσιους από την Παιδιατρική Κλινική του Αμβούργου, ο οποίος από καιρό προειδοποιεί για τους κινδύνους και τάσσεται εναντίον της νομιμοποίησης. «Υπάρχει μέγας κίνδυνος να αυξηθεί ο αριθμός των ανθρώπων με κοινωνικά και ψυχικά προβλήματα».
Ο Μίρκο Ντένερτ, επικεφαλής της Πανεπιστημιακής Κλινικής της Λειψίας για ψυχιατρικά νοσήματα νέων, προσθέτει τη δική του εμπειρία. Υποστηρίζει ότι πολλοί θεωρούν την κάνναβη ως ένα υγιεινό χόρτο, κάτι σαν βιολογικό ναρκωτικό χωρίς προσθετικές ουσίες. «Όμως, σε αντίθεση με την εποχή των χίπις, στα είδη που κυκλοφορούν σήμερα περιέχεται περισσότερη τετραϋδροκανναβινόλη THC, ουσία που οδηγεί σε ψυχοδραστικές μεταβολές τον ανθρώπινο εγκέφαλο, ενώ αντίθετα η κανναβινόλη που μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση ασθενειών όπως η επιληψία ή το Πάρκινσον και δεν έχει τέτοιες επενέργειες σε μεγάλο βαθμό τουλάχιστον, δεν ανιχνεύεται πλέον καθόλου.
Σχιζοφρένεια από χρήση κάνναβης;
Το παράδοξο είναι ότι ενώ το αμφιλεγόμενο χόρτο εξελίσσεται σε πρόβλημα κυρίως στις νεαρές ηλικίες, αυξάνεται το ποσοστό ευρύτερης αποδοχής ως ένα ακίνδυνο ναρκωτικό. Αυτό οφείλεται και στους λομπιστές που φροντίζουν να υπερτονίσουν τις ωφέλειές του και να αποπροσανατολίσουν από τους κινδύνους. Τελικά όμως το ερώτημα προς το στρατόπεδο των «προοδευτικών» που εννοούν να επιμένουν ανάγοντας σε ιδεολογικό ένα θέμα υγείας, είναι αμείλικτο: Θα προστατευθούν καλύτερα παιδιά και έφηβοι από τις παρενέργειες και τον ψυχολογικό εθισμό, εάν νομιμοποιηθεί η χρήση κάνναβης για ψυχαγωγικούς λόγους στους ενήλικες, ή είναι καλύτερα να μείνει η απαγόρευση παρά τις στρεβλώσεις;
Την αποστομωτική απάντηση δίνει ο Γκέοργκ Γιούνκελ: «Το ευκαιριακό σαββατιάτικο κάπνισμα ενός Joint από υγιείς ενήλικους δεν μας προκαλεί πονοκέφαλο» λέει ο ιατρικός διευθυντής της Πανεπιστημιακής Κλινικής Ψυχιατρικής του Μπόχουμ. «Ανησυχούμε όμως για νέους και ενήλικες με βεβαρυμμένη υγεία. Έρευνες έχουν δείξει ότι τουλάχιστον ένας στους 11 που καπνίζει τακτικά μαριχουάνα αναπτύσσει διαταραχές που αποδίδονται στην κάνναβη, όπως φοβικά σύνδρομα, κατάθλιψη ή ψυχωσικές καταστάσεις… η κάνναβη μπορεί να ενεργοποιήσει νευροδιαβιβαστές που προκαλούν σχιζοφρένεια σε ανθρώπους που έχουν προδιάθεση».