Πώς μια χήνα καταφέρνει να πετά πάνω από τα Ιμαλάια

Κανένα πουλί δεν πετά ψηλότερα από την ασιατική χήνα Anser indicus, έναν άσο των αιθέρων που μεταναστεύει πετώντας πάνω από την οροσειρά του Έβερεστ. Σύγχρονες συσκευές παρακολούθησης αποκαλύπτουν τώρα νέες λεπτομέρειες για το επικό ταξίδι.

Διεθνής ερευνητική ομάδα εμφύτευσε σε επτά χήνες συσκευές που περιλαμβάνουν δέκτη GPS, υψομετρητή, επιταχυνσιόμετρο και όργανο που μετρά τους καρδιακούς παλμούς και τη θερμοκρασία  σώματος.

Στο φθινοπωρινό μεταναστευτικό ταξίδι, από τη Μογγολία μέχρι την Ινδία και το Θιβέτ, τα πτηνά έπρεπε να διασχίσουν ολόκληρο τον ορεινό όγκο των Ιμαλαΐων, ο οποίος εκτείνεται σε απόσταση άνω των 1.500 χιλιομέτρων.

Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες αναφορές, οι χήνες Anser indicus μπορούν να πετούν πάνω από το ίδιο το Έβερεστ, την ψηλότερη βουνοκορφή του κόσμου στα 8.848 μέτρα. Ωστόσο το μεγαλύτερο ύψος πτήσης που καταγράφηκε στη μελέτη ήταν λίγο μικρότερο, στα 7.290 μέτρα.

Ακόμα κι έτσι, το ταξίδι είναι πραγματικός άθλος: τα πουλιά έχουν να αντιμετωπίσουν ακραίο ψύχος, έλλειψη οξυγόνου και μείωση της άνωσης λόγω της χαμηλής πυκνότητας του αέρα σε αυτά τα ύψη.

Όπως επισημαίνει η μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Science, οι χήνες δεν θα ένιωθαν άβολα ακόμα και στην κορυφή του Έβερεστ, παρόλο που ατμοσφαιρική πίεση σε αυτό το ύψος είναι τρεις φορές μικρότερη από ό,τι στο επίπεδο της θάλασσας και η συγκέντρωση οξυγόνου πάνω από 14 φορές μικρότερη.

Το βασικό εύρημα της μελέτης είναι ότι οι χήνες δεν πετούν σε σταθερό ύψος, αλλά ανεβοκατεβαίνουν ακολουθώντας το ανάγλυφο του εδάφους. Αυτό φαίνεται παράλογο, δεδομένου ότι τα τα πουλιά χάνουν το ύψος που κέρδισαν με τόσο κόπο, και πρέπει να καταβάλλουν εκ νέου την ίδια προσπάθεια όταν πετάξουν πάνω από την επόμενη βουνοκορφή.

Ο λόγος που οι χήνες ανεβοκατεβαίνουν, λένε οι ερευνητές, είναι ότι η πτήση σε μεγάλο ύψος είναι πολύ κουραστική. Στον αραιό, σχεδόν ανοξικό αέρα, οι καρδιακοί παλμοί των πουλιών ανεβαίνουν κατακόρυφα, έδειξαν οι μετρήσεις.

Αυτό θα ήταν επικίνδυνο για τα πτηνά, τα οποία πρέπει να ανοιγοκλείνουν συνεχώς τα φτερά τους για να παραμείνουν ιπτάμενα στον αραιό αέρα.

Οι μετρήσεις έδειξαν ότι η μόνη ευκαιρία ξεκούρασης για τους ταξιδιώτες είναι τα ανοδικά ρεύματα που σχηματίζονται όταν ο άνεμος χτυπήσει την κλίση της βουνοπλαγιάς.

Επιπλέον, τα πουλιά προτιμούν να πετούν τη νύχτα, πιθανώς επειδή εκείνη την ώρα ο αέρας είναι πιο πυκνός και επομένως προσφέρει μεγαλύτερη άνωση.

Περαιτέρω μελέτες, ελπίζουν οι ερευνητές, θα μπορούσαν να αποκαλύψουν ποιες είναι οι φυσιολογικές προσαρμογές που επιτρέπουν σε αυτά τα αξιοθαύμαστα πτηνά να λειτουργούν σε τόσο χαμηλά επίπεδα οξυγόνου.

in.gr