Ο κρυφός γαλλο-τουρκικός πόλεμος στην Λιβύη

Η ευκολία με την οποία γαλλικά μαχητικά αεροσκάφη Rafale βομβάρδισαν στις 5 Ιουλίου 2020 την τουρκική αεροπορική βάση Al-Watiya στην Λιβύη έχει θορυβήσει την Άγκυρα και ταυτόχρονα της έχει προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να λύσει το πρόβλημα των αμερικανικών αντιρρήσεων για το αντιαεροπορικό/ αντιβαλλιστικό σύστημα S-400, το οποίο ο Ερντογάν αγόρασε από την Ρωσία. Οι εξ αποστάσεως επιδρομές των γαλλικών μαχητικών κατά των τουρκικών δυνάμεων είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του κρυφού πολέμου που διεξάγεται στην Λιβύη ανάμεσα σε συμμάχους του ΝΑΤΟ αλλά και με την Ρωσία για την κυριαρχία στην Λιβύη και την εκμετάλλευση των τεράστιων κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Λιβυκή ΑΟΖ, εκτός των γνωστών πετρελαιοπηγών στο έδαφός της.

Η αεροπορική βάση Al-Watiya φιλοξενεί τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη F-16, οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροχήματα Bayraktar B2 και μικρά ρομποτικά αεροχήματα Anka S, με τα οποία βομβαρδίζει και παρακολουθεί τις δυνάμεις του αρχηγού του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, στρατηγού Χαφτάρ, ο οποίος αντιμάχεται την επίσημα αναγνωρισμένη Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας του Φαγιέζ αλ Σάρατζ.
Η αντιαεροπορική άμυνα της τουρκικής βάσης συνίσταται από αντιαεροπορικούς πυραύλους μεσαίας ακτίνας (40 χλμ.) MIM-25 Hawk, αντιαεροπορικούς πυραύλους μικρής ακτίνας Hisar (15 χλμ.) και αντιαεροπορικά πυροβόλα Korkut. Ωστόσο, αυτή την αμυντική “ομπρέλα” κατόρθωσαν να διασπάσουν με ευκολία τα μαχητικά αεροσκάφη Rafale της Γαλλικής Αεροπορίας, και να προκαλέσουν βαριές απώλειες στις τουρκικές δυνάμεις και τους συμμάχους τους. Το Παρίσι έχει εκφράσει την υποστήριξή του στον στρατηγό Χαφτάρ και αντιτίθεται στην παρουσία των Τούρκων στην Λιβύη.
Ο λόγος της γαλλο-τουρκικής αντιπαράθεσης είναι ευνόητος: η Γαλλία φαίνεται ότι αποκλείεται από τα ενεργειακά αποθέματα της Λιβυκής ΑΟΖ αλλά και των πετρελαιοπηγών στο έδαφος της Λιβύης, από μια συμμαχία που περιλαμβάνει την Τουρκία, το Κατάρ, την Ιταλία και τις… ΗΠΑ.

Σε αυτό πρόβλημα της αντιαεροπορικής άμυνας των δυνάμεών του και των ντόπιων συμμάχων του στην Λιβύη, ο Ερντογάν βλέπει μια μοναδική ευκαιρία: να άρει τις αμερικανικές κυρώσεις που προκαλεί η παρουσία των ρωσικών S-400 στην Τουρκία αναπτύσσοντας τους πυραύλους στην Λιβύη. Με αυτή την κίνηση πιστεύει ότι οι ΗΠΑ θα άρουν τις αντιρρήσεις τους για την αποδέσμευση των μαχητικών F-35 και θα αποκατασταθούν οι σχέσεις της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον. Ταυτόχρονα, πιστεύει ότι θα αποθαρρύνει περαιτέρω αεροπορικές επιδρομές εναντίον των τουρκικών δυνάμεων.
Κανονικά, η Μόσχα θα έπρεπε να δυσαρεστηθεί με αυτή την κίνηση, καθώς ρωσικές μισθοφορικές δυνάμεις, στις οποίες περιλαμβάνονται και μαχητικά αεροσκάφη, υποστηρίζουν τον αντικυβερνητικό Χαφτάρ. Πρόσφατα “άγνωστα” αεροσκάφη βομβάρδισαν στόχους των δυνάμεων του Σάρατζ, αλλά είναι ευρέως γνωστό ότι επρόκειτο για ρωσικά μαχητικά με σβησμένα τα διακριτικά της Ρωσικής Αεροπορίας. Φωτογραφίες αμερικανικών κατασκοπευτικών δορυφόρων απέδειξαν την παρουσία MiG-29 και Su-24 στην αεροπορική βάση Al Jufrah του Χαφτάρ. Οι χερσαίες μισθοφορικές δυνάμεις ανήκουν στην ρωσική ιδιωτική στρατιωτική εταιρεία Wagner, η οποία σύμφωνα με τις Δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών έχει στενούς δεσμούς με την GRU, την στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών της Ρωσίας.
Η επίθεση των γαλλικών Rafale στην τουρκική αεροπορική βάση Al Watiya εξαπολύθηκε από απόσταση 70 χλμ. και στόχο είχε δύο τουρκικά αντιαεροπορικά συστήματα, τα οποία καταστράφηκαν ολοσχερώς. Κατά πάσα πιθανότητα επρόκειτο για κατευθυνόμενους αντιαεροπορικούς πυραύλους Hawk με ακτίνα δράσης 40 χλμ. Μια άλλη επίθεση είχε πραγματοποιηθεί μόλις τρεις ημέρες πριν. Άλλοι στόχοι των δύο αεροπορικών επιδρομών ήταν το αρχηγείο των τουρκικών δυνάμεων στην εγκατάσταση al Nadab εντός της αεροπορικής βάσης, κινητούς και σταθερούς σταθμούς ραντάρ, και τουρκικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου Coral.

Τουλάχιστον εννέα Τούρκοι πιστεύεται ότι σκοτώθηκαν στις εννέα συνολικά επιδρομές των γαλλικών μαχητικών. Τουρκική στρατιωτική πηγή παραδέχτηκε ότι “καταστράφηκαν τρία ραντάρ και υπήρξαν πολλοί τραυματίες ανάμεσα στο προσωπικό των αντιαεροπορικών συστημάτων αλλά και των στρατιωτικών υπηρεσιών πληροφοριών. Οι τραυματίες διακομίστηκαν σε νοσοκομεία στην Τρίπολη και την Τουρκία”.
Η πιθανή ανάπτυξη των S-400 στην Λιβύη θα δημιουργήσει ένα “ζωντανό” πολεμικό πείραμα ανάμεσα στο φημισμένο ρωσικό αντιαεροπορικό/ αντιβαλλιστικό σύστημα και ένα αεροσκάφος 4,5 Γενεάς της Δύσης. Σύμφωνα με την γαλλική αεροδιαστημική βιομηχανία Dassault Aviation, “στην διάρκεια της λιβυκής σύγκρουσης τα πληρώματα των Rafale έχουν καταστρέψει με επιτυχία εκατοντάδες στόχους περιλαμβανομένων και ρωσικών αντιαεροπορικών συστημάτων SA-3 GOA και SA-8 Gecko”. Το S-400 ωστόσο έχει ακτίνα δράσης τουλάχιστον 250 με 150 χλμ. για μεσαίου ύψους και χαμηλά ιπτάμενους στόχους και 400 χλμ. για αεροσκάφη που πετούν σε μεγάλα ύψη.
Οι επιθέσεις ακριβείας των γαλλικών Rafale πιθανότατα εκτελέστηκαν είτε με έξυπνες βόμβες AASM (Armement Air-Sol Modulaire) είτε με πυραύλους κρουζ SCALP. Η βόμβα AASM ή αλλιώς HAMMER (Highly Agile Modular Munition Extended Range) διαθέτει πυραυλοωθητήρα και σύστημα καθοδήγησης GPS/ INS, και μπορεί να αφεθεί από απόσταση 50 – 60 χλμ. μακριά από τον στόχο (από μεγάλα ύψη) ή στα 15 χλμ. σε χαμηλά ύψη. Το SCALP μπορεί να αφεθεί από απόσταση 560 χλμ. σε προφίλ πτήσης Lo-Lo και να πετάξει με ταχύτητα 0.8-0.95 Mach σε ύψος 30-40 μέτρων. Χωρίς να αποκλείεται τίποτα, το πιο πιθανό είναι ότι οι επιθέσεις στην τουρκική βάση έγιναν με βόμβες AASM, καθώς η απειλή των παρωχημένων Hawk ήταν μέτριου επιπέδου και εξασφάλιζαν μια απόσταση ασφαλείας 20-30 χλμ.

To τουρκικό σύστημα HISAR στην έκδοση “Α” έχει ακτίνα 15 χλμ., στην έκδοση “Ο” 25 χλμ. και στην έκδοση “U” 100 χλμ. Στην Λιβύη το πιο πιθανό είναι ότι έχει αναπτυχθεί η έκδοση HISAR-A, που τέθηκε σε υπηρεσία μόλις το 2020, καθώς οι άλλες δύο εκδόσεις βρίσκονται υπό ανάπτυξη.
Μια μονομαχία γαλλικών Rafale με τουρκικά συστήματα S-400 θα εμφάνιζε μεγάλο ενδιαφέρον για την Πολεμική Αεροπορία της Ελλάδος, καθώς θα αποκαλύπτονταν οι αδυναμίες του τουρκικού συστήματος, και οι Γάλλοι θα ήταν μάλλον πρόθυμοι να μας τις διοχετεύσουν.
Πηγή: hellenicdefence.gr