ΑΚΟΥ ΤΟΝ ΠΑΛΙΟ…

Αισχύλος

Σήμερα εγκαινιάζουμε μια νέα στήλη στον ιστότοπό μας με τίτλο «Άκου τον παλιό». Θα παραθέτουμε ανά τακτά χρονικά διαστήματα ρήσεις, αποφθέγματα και γνωμικά από επιφανείς Έλληνες και ξένους διανοητές από την αρχαιότητα μέχρι την σύγχρονη εποχή, καθώς τα λόγια τους μπορούν ακόμα και σήμερα να μας καθοδηγούν στην δύσκολη περίοδο που όλοι μας διανύουμε. Ξεκινάμε σήμερα με τον δικό μας Αισχύλο


Αισχύλος ( 525-456 π.Χ. , Αρχαίος τραγικός ποιητής)

-Τύμμα τύμματι τίσαι
μτφρ: την πληγή με πληγή την πληρώνεις

-Ώ παίδες Ελλήνων, ίτε ελευθερούτε πατρίδ’ ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων νυν υπέρ πάντων αγών
(από την τραγωδία "Πέρσαι")

-Χρήσιμ’ ειδώς ουχ ο πολλά ειδώς σοφός
μτφρ: σοφός είναι εκείνος που ξέρει χρήσιμα, όχι πολλά

-Φιλεί δε τω κάμνοντι συσπεύδειν θεός

-Βροτοίς πέφυκε τον πεσόντα λακτίσαι
μτφρ: είναι στην ανθρώπινη φύση να κλωτσάνε αυτόν που έχει ξεπέσει

-Τα μηδέν ωφελούντα μη πόνει μάτην
μτφρ: μη ματαιοπονείς για αυτά που δεν ωφελούν σε τίποτα

-Ουκ αν φορητός είης, ει πράσσοις καλώς
μτφρ: είσαι ανυπόφορος, αν είσαι πετυχημένος

-Φιλεί ωδίνας τίκτειν νυξ κυβερνήτη σοφώ
μτφρ: η νύχτα συνηθίζει να προκαλεί πονοκεφάλους στο σοφό ηγέτη

-Κατ’ αρχής γαρ φιλαίτιος λεώς
μτφρ: Αρέσει στο λαό να κατηγορεί την εξουσία

-Θάνατος των ανηκέστων κακών ιατρός

-Νικά δ’ ο μείων τον μέγαν δίκαι’ έχων
μτφρ: ο μικρός νικάει τον μεγάλο όταν έχει δίκιο

-Το της ανάγκης εστί αδήριτον σθένος
μτφρ: η δύναμη της ανάγκης είναι ακαταμάχητη

-Έσθ’ όπου το δεινόν εύ
μτφρ: υπάρχουν περιπτώσεις που ο φόβος είναι καλό πράγμα

-Ορμώμενον μηδαμώς αντισπάσης
μτφρ: δεν μπορείς να σταματήσεις με τίποτα αυτόν που κινείται με ορμητικότητα

-Πάθει μάθος
(Αντίστοιχο του "παθός και μαθός")

-Έργω κ’ ουκέτι μύθω
μτφρ: με έργα και όχι με λόγια

-Αγών ου μένει άνδρας λελειμμένους
μτφρ: ο αγώνας [το αγώνισμα] δεν περιμένει τους άντρες που καθυστερούν

-Ου γαρ δοκείν άριστος, αλλ’ είναι θέλει

-Ελεύθερος γαρ ου τις εστί πλην Διός

-Προς κέντρα μη λάκτιζε, μη παίσας μογῇς
μτφρ: μην κλωτσάς αγκάθια (ή καρφιά) μην πληγωθείς
(από την τραγωδία «Αγαμέμνων», πρόκειται όμως για αρχαία παροιμιακή φράση)

-Ένθα ούτε μίμνειν άνεμος ούτ’ εκπλείν εά
μτφρ: Όπου δεν φυσάει άνεμος ούτε επιτρέπει τον απόπλου (παροιμ. φράση για αντιμετώπιση μεγάλων δυσκολιών)
(από τον «Φιλοκτήτη»)

-Κέρδει κέρδος άλλο τίκτεται
μτφρ: με το κέρδος άλλο κέρδος γεννιέται
(«Επτά επί Θήβαις»)

-Μη γυναικός εν τρόποις άβρυνε
μτφρ: μη με καλοπιάνεις με γυναικείες μεθόδους ("άσε τα γυναικουλίστικα")

-Κάτοπτρον είδους χαλκός εστί, οίνος δε νοός

-Μέμνησο μη σε νικάτω φόβος τας φρένας
(«Ευμενίδες»)

-Αβρύνεται πας τις ευ πράσσων πλέον
μτφρ: το παίρνει επάνω του όποιος τα πάει καλύτερα από τους άλλους
("Αγαμέμνων")

-Σκότω λιμός ξύνοικος
μτφρ: μέσα στο σκοτάδι συνυπάρχει και η πείνα

-Σαφή δ’ ακούεις εξ ελευθεροστόμου γλώσσης

-Λίγοι άνθρωποι το έχουν στη φύση τους αυτό: να τιμούν χωρίς φθόνο τον ευτυχισμένο φίλο τους

-Όποιος δεν προκαλεί το φθόνο, δεν είναι σε θέση να προκαλέσει ούτε το θαυμασμό

Nikos Papanikos