Το αθηναϊκό παλαιοβιβλιοπωλείο

Το παλαιοβιβλιοπωλείο δεν είναι κατανάγκην παλιό μαγαζί, ξεκολλήστε. Ναι, πολλά τέτοια κλείνουνε συνέχεια, άλλα όμως είναι φρεσκότατα, αφού τέτοια μαγαζιά ανοίγουνε εξίσου συχνά. Απλά συμβαίνει να πουλάει μεταχειρισμένα εμπορεύματα, αυτό είν’ όλο. Αυτό το είδος του καταστήματος, παλιότερα, ήταν επικεντρωμένο σε ελάχιστες και πολύ συγκεκριμένες πιάτσες: Μοναστηράκι, οι «Ντουλάπες» στη Μασσαλίας (πιο πριν Ασκληπιού, στο τότε Δημοτικό Νοσοκομείο), άντε και λίγα στα πέριξ της Σόλωνος και ελάχιστα ξέμπαρκα δώθε κείθε. Τώρα πια η περίμετρος των παλαιοβιβλιοπωλείων έχει επεκταθεί σε μια τεράστια ζώνη, που πρακτικά περιλαμβάνει το εξάγωνο Αλεξάνδρας – Ομόνοια – Μοναστηράκι – Σύνταγμα – Κολωνάκι – Νεάπολη. Μιλάμε δηλαδή για εκατοντάδες μαγαζιά, ενώ υπάρχουν και όχι λίγα σε συνοικίες: Κουκάκι, Ιλίσια, Καλλιθέα, Πλατεία Αμερικής, Βάθη, Παγκράτι, Μεταξουργείο, Κεραμεικός, Ζωγράφου κ.λπ. (Τελείως άλλη πιάτσα είναι ο Πειραιάς, για τον οποίο αξίζει ξεχωριστή αναφορά, αργότερα). Εξάλλου, το ότι πλέον πάρα πολλά τέτοια βιβλιοπωλεία διαθέτουν σάιτ στο γουέμπ ή σελίδα στο φέισμπουκ αλλάζει και πλαταίνει τους κανόνες του παιχνιδιού (άλλο ένα θέμα για το μέλλον). Αλλά ας μείνουμε για την ώρα στο φυσικό παλαιοβιβλιοπωλείο. Αν, λοιπόν, θες να πας σε τέτοιο μαγαζί, υπάρχουν βασικά στοιχεία που πρέπει να έχεις υπόψη σου. Έξι δεδομένα για τον εραστή της σκόνης…
Πρώτα πρώτα, είναι απίθανο να βρεις με την πρώτη το βιβλίο που σ’ ενδιαφέρει. Επομένως θα αφήσεις την παραγγελία και στη συνέχεια θα ελπίζεις. Δεύτερο, καλό είναι να ξέρεις από πριν ποιοι περίπου τομείς σ’ ενδιαφέρουν. Έτσι θα μπορέσεις, ίσως, να ψάξεις άλλα πράγματα. Αλλά για να το κάνεις αυτό θα πρέπει, τρίτο, να έχεις χρόνο. Από τη μια πρέπει να περπατάς για να τα βρεις αυτά τα μαγαζιά, δεν είναι όλα δίπλα-δίπλα. Από την άλλη, όταν βρεις ένα τέτοιο, δεν νοείται να διαβείς βιαστικά το κατώφλι του. Πρέπει να δώσεις στον εαυτό σου τη δυνατότητα να ξεκαταχωνιάσει πιθανώς σημαντικά υλικά που θα βρει, να χαθεί ανάμεσα σε βιβλία και περιοδικά: κάπως όπως περνάς από ιστοσελίδα σε ιστοσελίδα, ανοίγοντας νέα λινκ, μόνο που στην οθόνη δεν σκονίζεσαι. Και να θυμάσαι πως τα παλιά βιβλία σπάνια έχουνε πληροφορίες στο οπισθόφυλλο ή στα «αφτιά», επομένως θα πρέπει πιο πολύ να ξεφυλλίσεις, να δεις περιεχόμενα, να διαβάσεις σελίδες. Τέταρτο, μάθε να παζαρεύεις. Πολύ σπάνια ένα βιβλίο δεύτερο χέρι δεν έχει περιθώριο χαμηλώματος τιμής. Ο παλαιοβιβλιοπώλης δεν τα παίρνει κομμάτι-κομμάτι από εκδότη, όπως τα καινούργια, ούτε κόβει τιμολόγια. Βρίσκει τα βιβλία που πουλάει είτε από βιβλιοθήκες αναγνωστών που πεθάνανε ή έχουν ανάγκη χρήματα, από βιβλιοπωλεία που κλείσανε, από τα κυριακάτικα παζάρια, από παλιατζήδες που τα συλλέγουν από τα σκουπίδια (προτού τα πάνε στο παζάρι), είτε απευθείας από τα σκουπίδια ο ίδιος ή από τη δική του βιβλιοθήκη. Φρόντισε, πέμπτο, να αναπτύξεις προσωπική σχέση με τον/την παλαιοβιβλιοπώλη/ισσα. Να προτιμάς άτομα πρόσχαρα, με γνώση του αντικειμένου, που να ξέρουν πιο πολλά απ’ όσα εσύ και να μπορούν να σε βοηθήσουνε. Έκτο και τελευταίο, να είσαι έτοιμος/ή για το αναπάντεχο. Αυτό μπορεί να είναι έντυπο, εύρημα μέσα σε βιβλίο, συνάντηση ή και τσίγκλισμα να γράψεις εσύ κάτι. Το παλαιοβιβλιοπωλείο είναι ο κατεξοχήν χώρος του απρόσμενου, δεν το ’ξερες;
Φαρφουλάς. Στη φωτογραφία βλέπετε το τιμ του «Φαρφουλά», τον Διαμαντή και την Αργυρώ. Πίσω από το θεόκουφο αυτό όνομα (παρμένο από διήγημα του Δημοσθένη Βουτυρά, αλλά και πάλι άγνωστης ή αβέβαιης ετυμολογίας), κρύβεται ένα υπερδραστήριο τρίπτυχο: περιοδικό, παλαιοβιβλιοπωλείο, εκδοτικός οίκος, σε συσκευασία ενός. Μαυρομιχάλη 18 (εκεί που ήταν μέχρι πριν ελάχιστο καιρό ο «Γαβριηλίδης»), στην καρδιά μιας ανάλογης μίνι πιάτσας.www.farfoulas.gr, 211 1845583
Πηγή: athensvoice.gr Δημήτρης Φύσσας