Πως εξαφανίστηκε η αρχαία Σπάρτη;

Μία φράση πασίγνωστη σε όλους μας είναι αυτή που κρύβει μέσα της την νοοτροπία ενός λαού που πέρασε στην ιστορία ως παράδειγμα έντιμης και λιτής ζωής. «ἢ τὰν ἢ ἐπὶ τᾶς …» έλεγε η Σπαρτιάτισσα μητέρα στον γιο της, αποχαιρετώντας τον πριν φύγει για να πολεμήσει.
Η Αρχαία Σπάρτη, πόλη-κράτος στην Αρχαία Ελλάδα, έχει μείνει γνωστή στην παγκόσμια ιστορία για τη στρατιωτική δύναμή της, την πειθαρχία της και τον ηρωισμό της. Η φήμη της μεγάλη, η ιστορία της πλούσια και η καταστροφή της δυστυχώς,  χαρακτηρίστηκε από απίστευτη βαρβαρότητα.
Όλοι γνωρίζουμε ότι πολλοί θησαυροί της Αρχαίας Ελλάδας  λεηλατήθηκαν και καταστράφηκαν από διάφορους  ξένους «επισκέπτες»  που ήρθαν στη χώρα μας,  ιδιαίτερα κατά την περίοδο της  τουρκοκρατίας. Από όλους αυτούς όμως  κάποιος ξεχώρισε για την απληστία και για τις καταστροφές που προκάλεσε με βάναυσο μάλιστα τρόπο.
Το όνομά του αββάς Michel Fourmont, ο άνθρωπος που κυριολεκτικά εκθεμελίωσε την Αρχαία Σπάρτη. Απεσταλμένος του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου IE", ο Γάλλος αρχαιοκάπηλος επιδόθηκε στο καταστρεπτικό του έργο με ιδιαίτερη σφοδρότητα. Για να γίνει περισσότερο αγαπητός στον βασιλιά του και να εξασφαλίσει την εύνοιά του, κυριολεκτικά ισοπέδωσε τα πάντα στο πέρασμά του.
Με ένα συνεργείο 60 ατόμων, επί 53 συνεχείς ημέρες σάρωσε σχεδόν τα πάντα στο Μυστρά, τη Σπάρτη και τις Αμύκλες. Ανακάλυψε περίπου 1.500 επιγραφές στην Ελλάδα, τις οποίες αφού πρώτα αντέγραψε μετά τις άφησε έκθετες ή τις κατέστρεψε. Διάφορα άλλα μικροτεχνήματα και ανάγλυφα τα φόρτωσε σε πλοία και τα έστειλε στη Γαλλία.
Για να αντιληφθεί κανείς την απίστευτη μανία του, αρκεί να διαβάσει αποσπάσματα από επιστολές που έστειλε σε φίλο του ή αποσπάσματα από το ημερολόγιο που κρατούσε.
«…επί 30 μέρες και πλέον 30, 40 και 60 εργάτες εκθεμελιώνουν, καταστρέφουν, εξαφανίζουν την πόλη της Σπάρτης.  Μου υπολείπονται 4 μονό πύργοι να καταστρέψω... Προς το παρόν ασχολούμαι με την καταστροφή των τελευταίων αρχαιοτήτων της Σπάρτης. Καταλαβαίνετε (αποτείνεται στον κόμη Maurepas) τι χαρά δοκιμάζω! Τα ισοπέδωσα όλα, τα εκθεμελίωσα όλα… από τη μεγάλη αυτή πολιτεία δεν απέμεινε πλέον λίθος επί λίθου».
«Εισέδυσα στη Μάνη. Εδώ και έξι εβδομάδες ασχολούμαι με την ολοκληρωτική καταστροφή της Σπάρτης! Γκρεμίζοντας τα τείχη, τους ναούς της, μην αφήνοντας πέτρα στην πέτρα θα κάνω και την τοποθεσία της άγνωστη στο μέλλον, για να την ξανακάνω εγώ γνωστή.  Έτσι θα δοξάσω το ταξίδι μου. Δεν είναι αυτό κάτι;».
Και ο παραλογισμός του συνεχίζεται… «…Εκτόνωσα το θυμό μου στην κυριότερη πόλη της περιοχής, την αρχαία Σπάρτη. Το βλέμμα μου έπεσε επάνω στα κτίσματα που κατά την γνώμη μου έκρυβαν θησαυρούς για τα Γράμματα.  Ήσαν κίονες, ανάβαθρα, ενεπίγραφες μετώπες. Ν’ αφήσω όλα αυτά σε άλλους (γιατί δεν είμαι εδώ ο μοναδικός ερευνητής), θα ήταν έλλειψη καλού γούστου, θα ήταν αδιαφορία για την τιμή του έθνους μου, θα σήμαινε πως είμαι ανάξιος να αντιληφθώ τις προθέσεις του βασιλιά μου και να εκπληρώσω τις διαταγές μου. Εσκόρπισα στον άνεμο την τέφρα του Αγησιλάου, εισήλθα στον τάφο του Λυσάνδρου και ανεκάλυψα τον τάφο του Ορέστου».
Τα κατορθώματα του Michel Fourmont έγιναν γνωστά στο Παρίσι και οι προϊστάμενοί του έσπευσαν οργισμένοι να τον ανακαλέσουν τον Απρίλιο του 1730. Επιστρέφοντας στην πατρίδα του δέχτηκε δριμύτατες επιθέσεις από τους πνευματικούς κύκλους για το καταστροφικό του έργο και οι κριτικοί της χώρας του τον τιμώρησαν με τον καλύτερο τρόπο. Χωρίς τα πρωτότυπα, η γνησιότητα του επιγραφικού καταγραφικού έργου του, αμφισβητήθηκε εκ θεμελίων.
echoes.gr