Τρίτη 23 Φεβρουαρίου 2021

 

Ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο πίνακας του Έντβαρτν Μουνκ «Η Κραυγή», ο οποίος συμβολίζει την ανθρώπινη υπαρξιακή αγωνία, κρύβει μια μικροσκοπική σημείωση που άφησε ο ίδιος ο ζωγράφος, η οποία μέχρι πρότινος αποδιδόταν σε βανδαλισμό.

Πρόκειται για μια πολύ μικρή σημείωση με μολύβι η οποία βρίσκεται στην πάνω αριστερή γωνία ενός εκ των τεσσάρων αντιγράφων της «Κραυγής» που φιλοτέχνησε ο ζωγράφος και η οποία γράφει: «Μόνο ένας τρελός θα μπορούσε να το έχει ζωγραφίσει».

Η σημείωση που έχει δημιουργήσει διαφωνίες στον χώρο της τέχνης και στο παρελθόν έχει αποδοθεί σε βανδαλισμό του πίνακα, τώρα αποδίδεται και πάλι στον ίδιο τον Μουνκ. Μια καινούργια ανάλυση ερευνητών του Εθνικού Μουσείου της Νορβηγίας αποκάλυψε πως η σημείωση ταιριάζει με τον γραφικό χαρακτήρα του διάσημου ζωγράφου.

Η Μάι Μπριτ Γκουλένγκ, ειδική ερευνήτρια της δουλειάς του Μουνκ και επιμελήτρια στο μουσείο, μελέτησε την σημείωση που ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1904 και σε συνεργασία με συναδέλφους της κατέληξε στο συμπέρασμα πως ανήκει τελικά στον καλλιτέχνη.

Σύμφωνα με την ίδια το σχόλιο αποκαλύπτει πολλά για την ψυχολογική κατάσταση του Μουνκ που πιστεύεται πως το πρόσθεσε στο έργο του το 1895 μετά μια συνάντηση στην οποία είχε ακούσει έναν φοιτητή ιατρικής να περιγράφει τη «Κραυγή» ως δουλειά κάπου ψυχικά διαταραγμένου προσώπου.

«Το σχόλιο είναι ταυτόχρονα ειρωνικό αλλά και δείγμα της ευαισθησίας του» αναφέρει η ερευνήτρια, «Στην πραγματικότητα είχε πάρει το σχόλιο του φοιτητή πολύ σοβαρά και είχε πληγωθεί επειδή υπήρχε ιστορικό ψυχικής ασθένειας στην οικογένειά του».

Ο ζωγράφος είχε αναφερθεί στο περιστατικό του 1895 επανειλημμένα σε επιστολές του ενώ, όπως σημειώνει η ερευνήτρια, είχε «εμμονή» με το θέμα της ασθένειας καθώς είχε δει την αδελφή του να παθαίνει σε παιδική ηλικία από φυματίωση και την μητέρα του να υποκύπτει στην ίδια ασθένεια.

Η Γκουλένγκ θεωρεί πως το παρελθόν του ζωγράφου τον οδήγησε στο να γράψει την συγκεκριμένη σημείωση, μέσω της οποίας στέλνει ένα μήνυμα σε όσους ασκούν κριτική στο έργο του, μιλώντας παράλληλα και για όσα τον στοιχειώνουν.

«Ήταν ίσως μια πράξη ελέγχου. Κάποιοι γύρω του έλεγαν πως ήταν τρελός και με τον τρόπο αυτό ήταν σαν ο ίδιος να απαντάει: «Μπορώ να αστειευτώ γύρω από αυτό».

Η ερευνήτρια μαζί με την ομάδα της ανέλυσαν την σημείωση με την βοήθεια υπερύθρων συγκρίνοντάς τη με επιστολές του Μουνκ.

 Το σημερινό άλογο δεν μοιάζει καθόλου με εκείνο της αρχαιότητας

Τα σημερινά άλογα δεν μοιάζουν καθόλου με εκείνα που κάλπαζαν στη Γη πριν από μερικές χιλιετίες, διαβεβαιώνει μια διεθνής ομάδα ερευνητών που κατάφερε να ανασυγκροτήσει την πληρέστερη μέχρι σήμερα γενετική ιστορία του ζώου.

Προς έκπληξη όλων, οι 121 επιστήμονες που συμμετείχαν σε αυτήν τη διεθνή έρευνα διαπίστωσαν ότι η πιο γρήγορη γενετική τροποποίηση προξενήθηκε τα τελευταία 200-300 χρόνια, όταν εντατικοποιήθηκαν οι σύγχρονες μέθοδοι εκτροφής.

Το άλογο είναι ένα από τα τελευταία ζώα που εξημερώθηκε από τον άνθρωπο, κατά τη Νεολιθική Εποχή, μετά το σκύλο, την κατσίκα, το πρόβατο, την αγελάδα και το γουρούνι. Πριν από περίπου 5.500 χρόνια οι άνθρωποι άρχισαν να πίνουν γάλα φοράδας, έβαλαν χαλινάρια στα άλογα, έτρωγαν το κρέας τους και έφτιαχναν ειδικούς στάβλους για να τα στεγάσουν.

Από εκείνη τη στιγμή, άλλαξαν τα πάντα και για τα δύο είδη.

«Το άλογο άλλαξε ριζικά την ανθρώπινη ιστορία» σχολίασε ο Λουντοβίκ Ορλάντο, ο διευθυντής ερευνών του Πανεπιστημίου της Τουλούζης, που συντόνισε τη μελέτη. Χάρη σε αυτό, οι άνθρωποι «μπορούσαν να ταξιδέψουν πιο γρήγορα, πιο μακριά, να κατακτήσουν νέα εδάφη», ενώ άλλαξε και ο τρόπος που πολεμούσαν μεταξύ τους. «Χάρη στο άλογο μπόρεσαν να οργώσουν και να εντατικοποιήσουν τη γεωργία» πρόσθεσε.

«Το άλογο του Μεγάλου Αλεξάνδρου είναι τόσο ξεχωριστό, που γνωρίζουμε το όνομά του, Βουκεφάλας» υπενθύμισε.

Όμως, οι επιστήμονες ακόμη και σήμερα δεν μπορούν να απαντήσουν σε μια βασική ερώτηση: ποιος είναι πρόγονος του σημερινού, εξημερωμένου αλόγου;

Οι επιστήμονες ανέλαβαν να αναλύσουν το γονιδίωμα 278 ζώων (κυρίως αλόγων, αλλά επίσης και γαϊδουριών και μουλαριών) ηλικίας έως και 5.000 ετών, που προέρχονταν απ’ όλη την περιοχή της Ευρασίας. «Είναι το μεγαλύτερο αρχείο αρχαίων γονιδιωμάτων ενός άλλου είδους, πέραν του ανθρώπου» εξήγησε ο Ορλάντο.

Από το 2010 η τεχνολογία της ανάλυσης αρχαίου DNA έχει βελτιωθεί σημαντικά, γεγονός που επιτρέπει στους ειδικούς να εξαγάγουν και να αναλύσουν γενετικό υλικό από οστά, κάτι που δεν ήταν εφικτό παλαιότερα.

Η πρώτη έκπληξη για τους επιστήμονες ήταν όταν βρήκαν τη γενετική γραμμή των ιβηρικών αλόγων, που ζούσαν πριν από 4-5.000 χρόνια και σήμερα έχουν εξαφανιστεί. Στην άλλη πλευρά της Ευρασίας διαπίστωσαν ότι υπήρχε ένα άλλο είδος αλόγου, το σιβηρικό, που επίσης εξαφανίστηκε. «Είναι σαν να ανακαλύπταμε ότι οι Νεάντερταλ ζούσαν πλάι-πλάι με τους Σάπιενς πριν από 5.000 χρόνια» είπε ο Λουντοβίκ Ορλάντο.

Κανένα από αυτά τα δύο άλογα όμως δεν είναι ο πρόγονος του σημερινού. Σήμερα απομένουν δύο γενετικές γραμμές: των εξημερωμένων αλόγων και των Πρζεβάλσκι. Πιθανότατα κατάγονται από την Κεντρική Ασία, όμως αυτό δεν είναι παρά μια εικασία, γιατί δεν έχει εντοπιστεί κανένας γενετικός πρόγονός τους ακόμη.

Οι επιστήμονες δήλωσαν ότι αιφνιδιάστηκαν διαπιστώνοντας πόσο γρήγορα εξελίχθηκε η γενετική ποικιλομορφία του αλόγου τους δύο-τρεις τελευταίους αιώνες. Ο 16ος και ο 17ος αιώνας σηματοδότησαν την αρχή της σύγχρονης εκτροφής και της δημιουργίας φυλών. «Όλες οι σημερινές ράτσες, από τα πόνι Σέτλαντ μέχρι τα καθαρόαιμα, κατασκευάστηκαν» από τον άνθρωπο, υπενθύμισε ο Ορλάντο.

Μια άλλη αλλαγή είχε ήδη γίνει μεταξύ του 7ου και του 9ου αιώνα, όταν οι Άραβες που εισέβαλαν στην Ευρώπη έφεραν μαζί τους τα δικά τους άλογα, που προέρχονταν από την περσική αυτοκρατορία των Σασσανιδών. Το ζώο αυτό ήταν πιο κομψό, με λεπτότερη σιλουέτα από το ευρωπαϊκό. Οι δυο φυλές αναμίχθηκαν μεταξύ τους και οι απόγονοί τους έγιναν τόσο δημοφιλείς, που από αυτούς προέρχονται τα περισσότερα σημερινά άλογα.

Παράλληλα, το ευρωπαϊκό άλογο, εκείνο που χρησιμοποιούσαν οι Ρωμαίοι και οι Γαλάτες, μεταφέρθηκε από τους Βίκινγκς στην Ισλανδία και τα βρετανικά νησιά, τα μοναδικά μέρη όπου υπάρχει μέχρι και σήμερα.

«Το σημερινό άλογο δεν μοιάζει στο αρχαίο» συνοψίζουν οι ερευνητές, που ελπίζουν ότι θα καταφέρουν να ανακαλύψουν οστά που θα τους αποκαλύψουν ποιος πολιτισμός ήταν εκείνος που ξεκίνησε την εξημέρωση του ζώου.

«Η εξημέρωση είναι κεντρικής σημασίας για την ανθρώπινη ιστορία, όμως εν έτει 2019 δεν ξέρουμε ακόμα από πού ξεκίνησε. Είναι τρελό» κατέληξε ο καθηγητής Ορλάντο.

πηγή: in.gr

 Προς εξαφάνιση οι καρχαρίες και τα σαλάχια στους ωκεανούς - Πόσο έχουν μειωθεί από το 1970 μέχρι σήμερα

Ο αριθμός των καρχαριών και των σαλαχιών στους ωκεανούς του πλανήτη έχει μειωθεί κατά 71% από το 1970 μέχρι σήμερα, σύμφωνα με νέες εκτιμήσεις των επιστημόνων.

Περισσότερα από τα τρία τέταρτα αυτών των ωκεάνιων ειδών, ιδίως τα μεγαλύτερα σε μέγεθος, απειλούνται -πλέον- με εξαφάνιση, έναντι μόνο του ενός τρίτου το 1980, κυρίως εξαιτίας της αλιείας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα εντοπίζεται στον Ινδικό Ωκεανό.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Νέιθαν Πακουρό του καναδικού Πανεπιστημίου Σάιμον Φρέιζερ, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature», προχώρησαν σε εκτιμήσεις για τους πληθυσμούς 18 ειδών καρχαριών και σαλαχιών, καθώς και για τον κίνδυνο εξαφάνισης 31 ειδών. Εκτιμούν ότι 24 από τα 31 είδη απειλούνται, ενώ τρία είδη καρχαριών (μεταξύ των οποίων ο μεγάλος σφυροκέφαλος) έχουν μειωθεί πια τόσο πολύ, που βρίσκονται στο «κόκκινο», δηλαδή σε απολύτως κρίσιμη κατάσταση για εξαφάνιση.

Οι επιστήμονες, οι οποίοι εστίασαν στους καρχαρίες και τα σαλάχια που ζουν περισσότερο στις ανοιχτές θάλασσες παρά στα παράκτια ύδατα, αποδίδουν τη σταδιακή μείωση των πληθυσμών στις ολοένα μεγαλύτερες πιέσεις που δέχονται από την αλιεία και οι οποίες εκτιμάται ότι έχουν αυξηθεί κατά 18 φορές από το 1970 έως σήμερα.

Γι' αυτό, τονίζουν την ανάγκη άμεσης δράσης πριν καταρρεύσουν πλήρως οι αριθμοί των καρχαριών και σαλαχιών. Ιδίως εισηγούνται στις κυβερνήσεις να θέσουν όρια στην αλίευσή τους, ώστε να δώσουν χρόνο για να αυξηθούν οι αριθμοί τους μέσω αναπαραγωγής.

πηγή:enikos.gr

Subscribe to RSS Feed Follow me on Twitter!