75 εκατ. δολάρια αποζημίωση για 30 χρόνια άδικης φυλάκισης;

 

Ο Χένρι ΜακΚόλουμ και ο ετεροθαλής αδελφός του Λίον Μπράουν καταδικάστηκαν δυο φορές για τον βιασμό και τον φόνο ενός 11χρονου κοριτσιού το 1983. Τριανταένα χρόνια μετά, νέα αποδεικτικά στοιχεία DNA οδήγησαν στην πλήρη αθώωσή τους.

Την Παρασκευή εισέπραξαν από 31 εκατομμύρια ο καθένας ως αποζημίωση για τα χρόνια που πέρασαν άδικα στη φυλακή – 1 εκατομμύριο για κάθε χρόνο άδικου εγκλεισμού-  και 13 εκατ. δολάρια ως αποζημίωση παραδειγματικού ή ποινικού χαρακτήρα. Οπως είπε ο δικηγόρος τους, το ποσό αποτελεί το μεγαλύτερο που έχει καταβληθεί στην ιστορία των ΗΠΑ για ανάλογη υπόθεση δικαστικής πλάνης.

 «Ευχαριστώ το Θεό» είπε με δάκρυα στα μάτια ο ΜακΚόλουμ βγαίνοντας από το δικαστήριο με τον αδελφό του, σχεδόν επτά χρόνια μετά την απόφαση του δικαστή για την απελευθέρωσή τους. «Υπάρχουν ακόμα πολλοί αθώοι στις φυλακές και δεν αξίζουν να βρίσκονται εκεί», συμπλήρωσε.

Το έγκλημα

Στις 24 Σεπτεμβρίου του 1983, η αστυνομία στη μικρή πόλη Ρεντ Σπρινκγς της Βόρειας Καρολίνας, βρήκε σε αγρό το πτώμα ενός 11χρονου λευκού κοριτσιού.

Την επόμενη ημέρα, με βάση φήμες που κυκλοφόρησε συμμαθητής του θύματος, συνέλαβε τον Χένρι ΜακΚόλουμ και τον Λίον Μπράουν, δυο Αφροαμερικανούς εφήβους, 19 και 15 ετών αντίστοιχα. Μετά από μερικές ώρες ανάκρισης, χωρίς την παρουσία δικηγόρου, οι αστυνομικοί απέσπασαν δια τις βίας ομολογίες, με τους υπόπτους να εμπλέκουν ο ένας τον άλλον στο έγκλημα. Τα έγγραφα που κατατέθηκαν στο δικαστήριο ωστόσο έδειξαν ότι τα αδέλφια είχαν γνωστικές δυσκολίες και δεν γνώριζαν ούτε να διαβάζουν ούτε να γράφουν, ούτε κατάλαβαν καλά-καλά τί υπέγραψαν ως «ομολογίες».

Και οι δυο καταδικάστηκαν σε θάνατο. Ο μεν Λίο έγινε ο νεότερος θανατοποινίτης της Πολιτείας και η ποινή του αργότερα μετατράπηκε σε ισόβια, ο δε Χένρι έγινε στην πορεία ο μακροβιότερο θανατοποινίτης σε αναμονή για την εκτέλεση της ποινής. Στο δικαστήριο δεν παρουσιάστηκαν άλλα στοιχεία που να εμπλέκουν τα αδέλφια στην υπόθεση.

Το 2014 εξετάσεις DNA έδειξαν ποιος ήταν ο πραγματικός δράστης: ο Ρόσκο Αρτις, ένας καταδικασμένος δολοφόνος, που είχε ήδη καταδικαστεί σε ισόβια για άλλο έγκλημα.

Αθώοι στη φυλακή

Σύμφωνα με το Εθνικό Αρχείο Αθωώσεων των ΗΠΑ, από το 1989 που υπάρχουν στοιχεία, μέχρι σήμερα έχουν αφεθεί ελεύθεροι με αθωωτικές αποφάσεις 2.748 άτομα. Στις περισσότερες από τις μισές περιπτώσεις το… λάθος ήταν διωκτικών αρχών, ενώ των 50% των αθώων που σάπιζαν στις φυλακές ήταν Αφροαμερικανοί. Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι Αφροαμερικανοί έχουν επτά φορές περισσότερες πιθανότητες να καταδικαστούν λανθασμένα για φόνο από ότι οι λευκοί.

Οσοι βρεθούν αποδεδειγμένα άδικα στη φυλακή μπορούν να υποβάλουν μήνυση με το επιχείρημα ότι παραβιάστηκαν τα δικαιώματά τους, ωστόσο είναι ακόμα εξαιρετικά δύσκολο να αποδειχθεί κακοδιαχείριση μια υπόθεση από τα όργανα του νόμου, καθώς οι περισσότερες πρακτικές της αστυνομίας προστατεύονται από ειδική νομοθεσία. Τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, οι πιέσεις αυξάνονται για να λογοδοτούν οι αστυνομικοί για υποθέσεις ρατσισμού, όπως αυτή της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ το 2020 όπου αστικό δικαστήριο επεδίκασε αποζημίωση 27 εκατομμυρίων ή για την υπόθεση της δολοφονίας από αστυνομικό της Μπρεόνα Τέιλορ στο Κεντάκι, όπου το δικαστήριο επεδίκασε ποσό 12 εκατ. δολαρίων.

Η απόφαση της Παρασκευής για τα δυο αδέλφια εκδόθηκε αφού οι αρμόδιες διωκτικές αρχές είχαν ήδη συμβιβαστεί για την καταβολή αποζημίωσης, που αφορούσε όμως μικρότερα ποσά.

Τριάντα έξι Πολιτείες και η περιφέρεια της Ουάσιγκτον έχουν υιοθετήσει νόμους που προβλέπουν την καταβολή αποζημίωσης για περίπτωση άδικης καταδίκης. Στη Βόρεια Καρολίνα, όσοι έχουν πάρει χάρη από τον κυβερνήτη μπορούν να εισπράξουν 50.000 δολάρια για κάθε χρόνο άδικης φυλάκισής τους, αλλά το συνολικό ποσό δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 750.000 δολάρια. Τόσα είχε πάρει ο Ρόνι Λονγκ, ένας Αφροαμερικανός που είχε καταδικαστεί άδικα για βιασμό και ληστεία το 1976 και πέρασε 44 χρόνια στη φυλακή μέχρι να δικαιωθεί. Η υπόθεση ωστόσο εκκρεμεί σε αστικό δικαστήριο.

πηγή: efsyn.gr