Οι μάχες της Ιστορίας που πρέπει να ξέρετε

Από τις μάχες στην Αρχαία Ελλάδα που απώθησαν τους Πέρσες, μέχρι τις συρράξεις της Ευρώπης που αμύνθηκε απέναντι σε αραβικές και οθωμανικές δυνάμεις, και από τους πολέμους που επέφεραν ή τελείωσαν την αποικιοκρατία στην Αμερική μέχρι της παγκόσμιας κλίμακας εκστρατείες του 20ου αιώνα, παρακάτω συγκεντρώνουμε τις πιο σημαντικές, καθοριστικής για την πορεία της ανθρωπότητας πολεμικές μάχες, που άλλαξαν την Ιστορία.

Η Μάχη του Μαραθώνα (480 π.Χ.)
Θεωρείται μάχη-σταθμός, όχι μόνο για την ελληνική Ιστορία, αλλά και για την πορεία όλου του δυτικού πολιτισμού. Η πρώτη νίκη των Ελλήνων ενάντια στον επεκτατισμό των Περσών ήταν μία σπουδαία επιτυχία των Αθηναίων και των Πλαταιών που συγκεντρώθηκαν στον Μαραθώνα και κέρδισαν τους πολύ περισσότερους από αυτούς Πέρσες του Δάτη και του Αρταφέρνη. Η νίκη αυτή έδειξε στους Έλληνες ότι οι Πέρσες δεν είναι ανίκητοι, οδηγώντας τελικά στην απώθησή τους. Έτσι, μπόρεσε να ακολουθήσει η κλασική εποχή της Αρχαίας Ελλάδας, και να «γεννηθούν» όλα αυτά τα ιδανικά, οι ιδέες, οι τέχνες και οι επιστήμες που θεωρούνται απαρχή του δυτικού πολιτισμού.

Η μάχη των Γαυγαμήλων (331 π.Χ.)

Μία από τις μεγαλύτερες νίκες του Μεγάλου Αλεξάνδρου, η μάχη των Γαυγαμήλων (στη σημερινή περιοχή του Κουρδιστάν), στον δρόμο του μακεδόνα βασιλιά για τα «έγκατα» της Ασίας, είδε τον Δαρείο Γ’ να κατατροπώνεται, σε μία μάχη 47.000 Ελλήνων απέναντι σε έναν στρατό διπλάσιο αριθμητικά. Μετά τη μάχη, ο Δαρείος σκοτώθηκε, οι σατραπείες δήλωσαν υποταγή στον Αλέξανδρο και αυτό είναι το σημείο της Ιστορίας που θεωρείται το τέλος της αυτοκρατορίας των Αχαμενίδων. Ήδη αχνοφαινόταν η αρχή της Ελληνιστικής Εποχής.

Η Μάχη του Πουατιέ (732 μ.Χ.)

Γνωστή και ως Μάχη της Τουρ, αυτή η σύγκρουση έφερε αντιμέτωπους τους ενωμένους Φράγκους και Βουργουνδούς ενάντια στους Άραβες. Ήδη προωθημένοι μέχρι την Ισπανία, οι τελευταίοι απείλησαν να εξαπλωθούν ολοκληρωτικά στη δυτική Ευρώπη. Ωστόσο, ο Κάρολος Μαρτέλος ηγήθηκε της μεσαιωνικής Ευρώπης, κατατρόπωσε τους Άραβες του Αμπντούλ Ραχμάν Ιμπίν Αλ Γκαφίκι και αποσόβησε κάτι που θα σήμαινε πιθανότατα τον μόνιμο εξισλαμισμό της Ευρώπης.

Η μάχη του Χέιστινγκς (1066 μ.Χ.)

Πρόκειται για σύγκρουση μεταξύ 10.000 Αγγλοσαξόνων και ισάριθμων Νορμανδών για τον έλεγχο της αγγλικής γης, που οδήγησε σε ήττα των πρώτων. Με τον θάνατο του Χαρολντ, ο νορμανδός Γουλιέλμος κατέλαβε την Αγγλία, και έτσι ξεκίνησε μια νέα εποχή που έκρινε το μέλλον της Βρετανίας και της Γαλλίας. Η μάχη δε, θεωρείται σταθμός στην πολεμική Ιστορία, αφού σε αυτή καθιερώθηκε η συντονισμένη επίθεση του ιππικού, των τοξωτών και του πεζικού, ως η αποτελεσματικότερη πολεμική μέθοδος.

Η μάχη της Ορλεάνης (1428)
Μία από τις σημαντικότερες στιγμές του Εκατονταετούς Πολέμου μεταξύ Αγγλίας και Γαλλίας, αυτή η μάχη είχε τη «σφραγίδα» της Ιωάννας της Λορραίνης, που πέτυχε τον μεγαλύτερό της θρίαμβο. Μπορεί στη μάχη να χάθηκαν 2.000 Γάλλοι (και διπλάσιοι Άγγλοι), άλλα ο στρατός της Ιωάννας κατόρθωσε να απωθήσει τους Άγγλους και να αποφύγει την α λα ιρλανδικά υποδούλωση της Γαλλίας. Αν οι Άγγλοι είχαν νικήσει αυτή τη μάχη, ίσως η Γαλλία να είχε γίνει έκτοτε μια αγγλική επαρχία.

Η Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453 μ.Χ.)

Επί 52 ημέρες προσπαθούσαν οι οθωμανικές δυνάμεις του Μωάμεθ Β’ να καταλάβουν την Πόλη, κάτι που τελικά έγινε όταν οι δυνάμεις του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου υπέκυψαν τον Μάιο του 1453. Πέρα από τις αγριότητες των άνω των 100.000 στρατιωτών και Γενίτσαρων του Μωάμεθ, η Άλωση της Πόλης σήμανε και το τέλος μιας εποχής 1.500 χρόνων. Ήταν η τελευταία σελίδα της Ρωμαϊκής και Βυζαντινής Αυτορατορίας, και από τους ιστορικούς θεωρείται το τέλος του Μεσαίωνα. Μάλιστα, οι λόγιοι και διανοητές που κατέφυγαν από την Κωνσταντινούπολη στην Ιταλία συνέβαλαν αποφασιστικά στο «πέρασμα» στην εποχή της Αναγέννησης. Ωστόσο, η νίκη των Οθωμανών σήμανε επίσης την ανεμπόδιστη επέκτασή τους στη Βόρεια Αφρική και την κεντρική Ευρώπη και τον εξισλαμισμό της, κάτι που αποσοβήθηκε στην επόμενη καθοριστική μάχη στην Ιστορία της ανθρωπότητας.

…τη Μάχη της Βιέννης (1529)

Οι Οθωμανοί Τούρκοι του Σουλειμάν Β’ επεκτάθηκαν ασταμάτητοι, μέχρι που έφτασαν στη Βιέννη, το 1529. Οι Βιεννέζοι είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα, έχτισαν τείχη και ετοίμασαν το πυροβολικό τους για να αντιμετωπίσουν την άνω των 200.000 ανδρών στραστιωτική δύναμη του Σουλεϊμάν. Η ήττα του τελευταίου στη Βιέννη θεωρείται το «Βατερλό» του και ο λόγος που ο χριστιανισμός είναι ακόμα κυρίαρχη θρησκεία στην Ευρώπη.

Η μάχη της Cajamarca (1532)

Κι ενώ στην Ευρώπη κρινόταν το χριστιανική ή ισλαμικό της μέλλον, την ίδια στιγμή κρινόταν το μέλλον της Λατινικής Αμερικής. Οι Ισπανοί ετοίμαζαν το σχέδιό τους για την κατάληψη της Νέας Γης και η αρχή έγινε όταν 180 μόλις άνδρες με επικεφαλής τον Pizarro, χάρη στα κανόνια τους που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν οι αυτόχθονες, έδωσαν τέλος στον πολιτισμό των Ίνκας στην περιοχή του σημερινού Περού. Αργότερα, οι ισπανοί κατακτητές συνέχισαν την αποικιοκρατική του επέκταση, στα εδάφη της σημερινής Χιλής και Κολομβίας – γι’ αυτό και η μάχη της Καχαμάρκα θεωρείται η αρχή μιας νέας εποχής για την Αμερική.

Οι μάχες του Λέξινγκτον, της Κονκόρντ και του Γιορκτάουν (1775-1781)
Οι Αμερικανοί μάχονται ενάντια στους βρετανούς αποικιοκράτες, με πρώτους «σταθμούς» τις πόλεις Λέξινγκτον και Κονκορντ στη Μασαχουσέτη. Κι ενώ τα βρετανικά στρατεύματα προσπαθούν να φτάσουν στη Βοστώνη, οι αμερικανοί πατριώτες Samuel Adams και John Hancock τους απωθούν, σε μια νίκη που επέφερε την Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας το 1776. Πέντε χρόνια αργότερα, Αμερικανοί και Γάλλοι νικούν και πάλι τους Βρετανούς σε αμερικανικά εδάφη, η ανεξαρτησία των ΗΠΑ είναι πια αδιαμφισβήτητο γεγονός, ενώ η εξέλιξη αυτή συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στην πυροδότηση της Γαλλικής Επανάστασης.

Η Μάχη του Βατερλό (1815)

Το τέλος της Γαλλικής Αυτοκρατορίας και της Εποχής του Ναπολέοντα ήρθε τον Ιούνιο του 1815, όταν οι συνασπισμένες δυνάμεις άλλων μοναρχών της Ευρώπης, με τους Άγγλους και τους Πρώσους να πρωτοστατούν, συγκεντρώθηκαν στα σύνορα της Γαλλίας. Ο Ναπολέων χώρισε τα στρατεύματά του στα δύο για να τους απωθήσει, οδηγήθηκε στο Βατερλώ και ηττήθηκε πανηγυρικά. Υπολογίζεται ότι στη μάχη σκοτώθηκαν περίπου 47.000 άνδρες. Οι νικήτριες δυνάμεις του Συνασπισμού εισέβαλαν στη Γαλλία και αποκατέστησαν στον θρόνο της τον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΗ΄, ενώ η κεντρική Ευρώπη έκτοτε πέρασε μία «ήσυχη περίοδο» τερματίζοντας τους πολέμους που την μάστιζαν από τη Γαλλική Επανάσταση μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα.

Η Μάχη του Στάλινγκραντ (1942)

Δύο χρόνια νωρίτερα, οι Βρετανοί είχαν καταφέρει να απωθήσουν τους Γερμανούς, που για 57 ολόκληρες ημέρες πραγματοποιούσαν αεροπορικές επιδρομές πάνω από την Αγγλία. Αλλά μία από τις πιο αποφασιστικές στιγμές που έκριναν την πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ήταν αυτή στο Στάλινγκραντ, όπου οι Σοβιετικές Δυνάμεις απώθησαν τους Ναζί σε μία από τις επικότερες και πιο αιματηρές μάχες στην Ιστορία της ανθρωπότητας. Στη μάχη χάθηκαν πάνω από 2 εκατομμύρια άνθρωποι, και οι απώλειες των Γερμανών ήταν τέτοιες που δεν μπόρεσαν να ανακτήσουν τις στρατιωτικές τους δυνάμεις και δεν πέτυχαν στη συνέχεια καμία στρατηγικής σημασίας νίκη.

Η επίθεση του Τετ (1968)
Στην πιο αιματηρή σελίδα του πολέμου του Βιετνάμ, οι Βιετκόγνκ του Βόρειου Βιετνάμ επιτέθηκαν ξαφνικά και συντονισμένα σε 44 πρωτεύουσες επαρχιών του Νότιου Βιετνάμ, σε 23 αεροδρόμια και πολλές άλλες βάσεις του Νότιου Βιετνάμ και των αμερικανών συμμάχων τους. Η μεγάλης κλίμακας επίθεση δεν είχε την έκβαση που ήθελαν οι Βιετκόνγκ, αλλά παρ’ όλα αυτά ήταν κρίσιμη: Η κομμουνιστική πλευρά είχε μεγάλες απώλειες (πάνω από 30.000 νεκροί σε μία εβδομάδα και 4.000 αμερικανικές απώλειες σε δύο μήνες) ενώ αποτέλεσε νίκη προπαγάνδας και πολιτικών εξελίξεων σε βάρος των Αμερικανών: Ο πόλεμος του Βιετνάμ θεωρήθηκε ως η πρώτη μη νικηφόρα εκστρατεία των ΗΠΑ μετά από ενάμιση αιώνα, ο Πρόεδρος Τζόνσον οδηγήθηκε σε πολιτική κατάρρευση και τα 150 δισεκατομμύρια δολάρια που δαπάνησε πήγαν "στο κενό".