Πώς μια ταινία μας καθηλώνει – Τα μυστικά που βρίσκονται στον ανθρώπινο εγκέφαλο

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα τελευταία χρόνια, μειώνεται η διάρκεια των πλάνων και παράλληλα αυξάνεται ο αριθμός τους, ώστε κάθε σκηνή να ταιριάζει στα ηλεκτρικά κύματα που παράγονται από τους νευρώνες του εγκεφάλου.
O εγκέφαλος λειτουργεί ελέγχοντας εκατομμύρια νευρικά ερεθίσματα κάθε δευτερόλεπτο. Τα νευρικά αυτά ερεθίσματα δημιουργούν ηλεκτρικά πεδία στον εγκέφαλο. Η ένταση των πεδίων αυτών μπορεί να μετρηθεί με ένα όργανο που λέγεται ηλεκτροεγκεφαλογράφος και έτσι παράγεται μια καμπύλη που αποτελεί το ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ). Αυτό δείχνει ότι τα πεδία δυναμώνουν και μειώνονται σε κύκλους, που λέγονται εγκεφαλικά κύματα.
Ο Τζέιμς Κάτινγκ και οι συνεργάτες του στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ της Νέας Υόρκης, μελέτησαν 150 ταινίες του Χόλιγουντ από το 1935 ώς το 2002. Τα συμπεράσματά τους δημοσιεύθηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Ρsychological Science».
Οι ειδικοί ανέλυσαν καθένα από τα καρέ όλων των φιλμ και διαπίστωσαν ότι όσο περνούν τα χρόνια οι σκηνοθέτες αυξάνουν τον ρυθμό με τον οποίο αλλάζει το πλάνο.
Το αποτέλεσμα είναι ότι οι σημερινές ταινίες είναι πολύ πιο «γρήγορες» με πολύ περισσότερη δράση από τις παλιότερες, ακόμα κι αν πρόκειται για ρομαντική κομεντί.
Ειδικότερα, η δομή των σκηνών ακολουθεί τη διακύμανση 1/f, μία ακολουθία της κυματικής που είναι επίσης γνωστή ως «ροζ θόρυβος». Στην περίπτωση των κινηματογραφικών πλάνων, αυτό σημαίνει πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος, δηλαδή η προσοχή μας, εστιάζεται σε κάθε πλάνο για συγκεκριμένο διάστημα ανά τακτές χρονικές περιόδους. Έτσι, κάθε σκηνή, για να κρατά καθηλωμένο τον μέσο θεατή, πρέπει να μη διαρκεί περισσότερο από αυτό το συγκεκριμένο διάστημα. Αλλιώς, ο θεατής χάνεται και βαριέται.
Κάποια φιλμ έχουν λιγότερες από 300 σκηνές, άλλα έχουν περισσότερες από 3.000. Η διάρκεια των σκηνών διαφέρει ανάλογα με την εποχή. Στις παλιότερες ταινίες, μπορεί να κρατούν και πάνω από ένα λεπτό- μια «αιωνιότητα» για το σημερινό Χόλιγουντ. Αντίθετα, στην ταινία του Τζέιμς Μποντ «Quantum of solace», η κάθε σκηνή διαρκεί 1,7 δευτερόλεπτα κατά μέσο όρο προσδίδοντας στο φιλμ έναν ρυθμό «διαβολεμένο».
«Σε γενικές γραμμές, από το 1960 και μετά, αλλάζει ο τρόπος κινηματογράφησης και μοντάζ στο Χόλιγουντ», εξηγεί ο Τζέιμς Κάτινγκ. «Οι σκηνοθέτες συγκλίνουν σε ένα συγκεκριμένο μοτίβο διάρκειας των πλάνων τους, το οποίο προσαρμόζεται στους φυσικούς ρυθμούς λειτουργίας του εγκεφάλου του θεατή που επικρατούν στην καθημερινότητά του».
Στην ταινία «Επιστροφή στο μέλλον» ανήκει το ρεκόρ του μεγαλύτερου «ροζ θορύβου», ενώ το φιλμ «Επτά χρόνια φαγούρας» με τη Μέριλιν Μονρό του 1955 βρίσκεται στο ακριβώς αντίθετο άκρο. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η κωμωδία του Μπίλι Γουάιλντερ δεν διασκεδάζει εξίσου τους σινεφίλ.
Πηγή: tanea.gr